Czas jednak pogania, więc trzeba ruszać dalej...
Po przeciwnej stronie placu w oczy rzuca się budynek Palazzo del Capitaniato.
Palazzo del Capitaniato zwany jest także jako loggia del Capitanio, albo loggia Bernarda. To kolejne dzieło zaprojektowane przez Andrea Palladio w roku 1565, a wzniesione w latach 1571 - 1572.
W miejscu gdzie znajduje się obecny Palazzo del Capitaniato podobny w formie budynek stał już od czasów średniowiecza, a w wieku XV był co najmniej dwukrotnie przebudowywany, obejmując krytą loggię na parterze oraz wielką salę na piętrze. W swoim projekcie fasady Palladio zdecydował się zastosować tak zwany "wielki porządek" zwany także "porządkiem kolosalnym", czyli układ w którym pilastry, półkolumny lub kolumny mają wysokość co najmniej dwóch pięter budowli. Tak więc w fasadzie od strony placu wykorzystał cztery kolumny w porządku korynckim oraz trzy półokrągłe łuki w loggi i trzy okna na piętrze, nakrywając całość gzymsem. .
Patrząc dziś na Palazzo del Capitaniato możemy zastanawiać się dlaczego jego fasada jest tak niejednolita kolorystycznie - czerwone ceglane kolumny i białe tynki oraz sztukaterie. Ta kolorystyczna rozbieżność jest konsekwencją nadgryzienia budowli zębem czasu i przy dokładniejszym przyjrzeniu się można zauważyć, że oryginalnie według wizji autora cała budowla pokryta była białym tynkiem i sztukateriami.
Zupełnie inna jest fasada pałacu od strony ulicy Contra’ del Monte. W tym wypadku Palladio posłużył się "małym porządkiem" gdzie kolumny mają wysokość tylko jednego piętra, natomiast piętro drugie z balkonem i pojedynczym oknem w połączeniu z parterem daje wrażenie łuku tryumfalnego. I taki też był zamiar autora - fasada ta miała stanowić łuk tryumfalny upamiętniający zwycięstwo floty weneckiej nad Turkami w bitwie pod Lepanto 7 października 1571 r. Wykonawcą stiuków i rzeźb według wzorów Palladia był Lorenzo Rubini.
Obecnie pałac pełni rolę siedziby rady miasta, która obraduje w Sali Bernarda udekorowanej freskami autorstwa Giovanniego Antonio Fasolo.
Po przeciwnej stronie ulicy Contra’ del Monte cały kwartał do Contra' Daniele Manin zajmuje budynek Palazzo del Monte di Pietà, którego fasadę dzieli na pół fasada kościoła San Vincenzo. Fasada w całości liczy sobie drobne 72 m długości i zajmuje całość północnej pierzei Piazza dei Signori. Ten ogromny budynek powstał w XV w przez połączenie istniejących tam już budynków oraz kościoła. Przeznaczony od początku był dla utworzonej przykościelnej instytucji finansowej o charakterze parabanku noszącej nazwę Monte di Pietà (więcej o genezie, historii i funkcjonowaniu tej instytucji znajdziecie we wcześniejszym wpisie http://zajacepoznajaswiat.blogspot.com/2020/10/padwa-v.html).
W 1486 r., gdy Vicenza znajdowała się pod władzą Serenissimy, doża Marco Barbarigo, nakazał wypędzenie Żydów z miasta, co spowodowało likwidację żydowskich lombardów i działających na lichwiarskich zasadach kantorów. Lukę tę wypełniono natychmiast powołaniem do życia już w miesiąc po wypędzeniu z miasta Żydów - 12 czerwca 1486 właśnie przez inaugurację działalności Monte di Pietà oraz otwarcie w kościele San Vincenzo lombardu, który również poddano kontroli Monte...
Dość romantyczne założenia, modły i płomienne kazania franciszkanina - założyciela Monte w Vicenzy Marco da Montegallo znanego też jako Marco del Monte Santa Maria, nie pomogły i z roku na rok instytucja popadała w coraz większe kłopoty finansowe. W 1492 r. na nowego szefa instytucji powołano kolejnego franciszkanina, kaznodzieję i antysemitę, którego wcześniej wydalono z Mediolanu i Florencji - Bernardino da Feltre - powierzając mu reformę Statutu Monte. Był on znacznie skuteczniejszy w swoich działaniach..... . Kasa Monte wypełniła się gotówką, a kościół San Vincenzo nie był w stanie pomieścić składanych do lombardu depozytów. Postanowiono zatem wznieść godną siedzibę dla Monte i prace ruszyły we wrześniu 1499. Trwały do 1557 r. Obejmowały one budowę dwóch skrzydeł pałacu, po bokach kościoła San Vincenzo, oraz przebudowę samego kościoła. Malarz Giovanni Battista Zelotti ozdobił fasady dwóch bliźniaczych budynków cennymi freskami, które niestety na skutek zniszczeń w XVIII i XIX w. zostały w 1909 roku zastąpione nowymi stworzonymi przez Domenico Bruschi z Perugii.
Po wzniesieniu Palazzo del Monte di Pietà, najmniej atrakcyjnym elementem północnej pierzei placu była fasada kościoła San Vincenzo. Jej obecny kształt powstał w latach 1614 - 1617 kiedy to zrealizowano projekt architektów Paolo i Pietro Bonin. Fasada składa się z dwóch poziomów loggi o trzech łukach z kolumnami korynckimi na parterze i kompozytowymi na piętrze. W zwieńczeniu fasady znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca anioły opłakujące Chrystusa, autorstwa rzeźbiarza Giovanniego Battisty Albanese. Ten sam rzeźbiarz wykonał zdobiące szczyt figury świętych: Wincentego, Carpoforo, Leonzio, Felicja i Fortunato.
Pod koniec XVII wieku patrycjusz Giovanni Maria Bertolo postanowił przekazać swój bogaty zbiór książek w celu utworzenia przez miasto biblioteki publicznej. W 1702 r. Rada Miasta zdecydowała zlecić wybudowanie pomieszczeń dla biblioteki w ramach Palazzo del Monte di Pietà, prowadzącemu w tym czasie jego remont, architektowi Francesco Muttoni. W 1708 r. biblioteka została oficjalnie otwarta dla mieszkańców Vicenzy i nazwana „ Bertoliana ” na cześć jej założyciela. Kiedy ekonomista Fedele Lampertico przekazał swoje dziedzictwo, liczące około 20000 tomów i broszur do biblioteki, konieczne stało się przeniesienie Biblioteki Bertoliana. Została więc przeniesiona do byłego klasztoru Kleryków Regularnych z Somasca przy Contra' Riale. W czasie II wojny światowej pałac ucierpiał na skutek bombardowań alianckich 18 marca 1945 r., ale po wojnie został odbudowany. Nadal mieszczą się w nim biura istniejącej do dziś finansowej instytucji będącej spadkobierczynią pierwotnego Monte di Pieta.
Patrząc na południową pierzeję placu należy zadrzeć głowę w górę by móc podziwiać wieżę Torre Bissara. A patrzeć trzeba mocno w górę, gdyż wieża liczy sobie 82 m wysokości. Wieża, jeszcze nie w swojej obecnej wysokości, została wzniesiona przez rodzinę Bassari w roku 1174, obok rodzinnego pałacu. Następnie między rokiem 1211 a 1229 pałac i wieża zostały wykupione przez miasto z zamiarem umiejscowienia tu siedziby burmistrza. Wieża ocalała z ogromnego trzęsienia ziemi, które nawiedziło Vicenzę 25 stycznia 1347 r. nienaruszona. Do swojej obecnej wysokości podwyższono ją w połowie XV w. W jej wnętrzu umieszczono w tym czasie relikwie świętych oraz pięć dzwonów. I stała sobie tak wieża doświadczając różnych remontów, upiększeń i wzmocnień do dnia 18 marca 1945r., kiedy to została poważnie uszkodzona podczas anglo-amerykańskiego nalotu bombowego. Szczyt spłonął, dzwony spadły, a konstrukcja została naruszona. Odbudowano ją po wojnie nie do końca zgodnie z oryginałem, ale pięknie.
W elewacji wieży ujęte są elementy niejako odzwierciedlające historię Vicenzy. Na górze znajduje się pochodzący z czasów rzymskich pozbawiony głowy posąg bogini Ateny. W połowie wysokości znajduje się marmurowa płaskorzeźba przedstawiająca Lwa Św. Marka jako wspomnienie lat władzy Wenecji nad Weroną. Na dole znajduje się łuk triumfalny nawiązujący do ostatniej wojny. Nad łukiem triumfalnym tarcza herbowa i grupa figuralna koronacji Maryi przez anioły z 1496 r.
No i jest jeszcze historyczny zegar, odnowiony podczas remontu po 2002 r., do którego nowe dzwony ufundowali członkowie Rotary Club Vicenza Berici...
Piazza dei Signori od prostopadłego do niego Piazza della Biade oddzielają niejako dwie kolumny, na szczycie których znajdują się posąg Chrystusa Zbawiciela i Leone Marciano czyli Lew Św. Marka.
I tak jak planowano wieki temu, dawny Palazzo Bissara pełni nadal funkcję budynku urzędów miejskich tyle, że nie jest siedzibą burmistrza lecz mieszczą się w nim biura Urzędu Stanu Cywilnego...
Kościół Santa Maria dei Servi to trójnawowy kościół budowany w trzech etapach. Najstarsza część obejmująca apsydę i część naw pochodzi z 1409 r. Druga dobudowana została w roku 1490. Trzecim elementem jest portal wejściowy opatrzony datą 1531. Portal ten ufundował za 200 dukatów Francesco Godi, zlecając wykonanie prac warsztatowi kamieniarskiemu prowadzonemu przez Gerolamo Pittoni i Giacomo da Porlezza. I tu ciekawostka - w tym czasie w warsztacie tym praktykował późniejszy architekt Andrea Palladio posługując się nazwiskiem Andrea di Pietro. Bardzo prawdopodobne jest więc, że portal jest jego wczesnym projektem. Front kościoła zdobi dziewięć posągów świętych autorstwa różnych lokalnych rzeźbiarzy.
Kierujemy się ku Piazza Matteotti gdzie znajdują się kolejne działa autorstwa Palladia.
Mając na spacer po Vicenzy jedynie pół dnia nie da się zobaczyć wszystkiego, w związku z czym jedynie mijamy Sanktuarium Santa Corona, które bezsprzecznie warto zwiedzić, gdy dysponuje się większą ilością czasu.
Budowę tego kościoła rozpoczęto w 1261 r z inicjatywy biskupa i jednocześnie franciszkańskiego mnicha Bartolomeo di Breganze. Sanktuarium miało być miejscem przechowywania relikwii ciernia z korony cierniowej Chrystusa, podarowanej biskupowi przez króla Francji Ludwika IX. Poza licznymi dziełami sztuki twórców takich, jak Battista da Vicenza, Leandro Bassano, Bartolomeo Montagna, czy Giovanni Bellini najciekawszym elementem kościoła jest Kaplica Valmarana.
Jednym z patronów Andrea Palladio był jeden z najznamienitszych rodów Vicenzy, ród Valmarana. Gdy w 1576 r zmarł nestor rodu Antonio Valmarana, Palladio zaprojektował dla niego kaplicę grobową, która wzniesiona została w roku 1597. Do kaplicy tej przeniesiono również groby pozostałych pochowanych w tym kościele członków rodziny.
No i jesteśmy na Piazza Matteotti przed bramą prowadzącą na dziedziniec Teatro Olimpico i pomnikiem Fedele Lampertico. Kim był Fedele Lampertico, że zasłużył na pomnik w tak dostojnym punkcie miasta, na pięknym placu przy wejściu do jednego z najważniejszych zabytków? Był statystykiem, prawoznawcą i ekonomistą, a dodatkowo wybitnym politykiem i patriotą. Pełnił funkcję deputowanego i senatora. No i podarował miejskiej bibliotece swój księgozbiór, o czym wspomniałem wcześniej.
Brama na dziedziniec Teatru Olimpijskiego, wstawiona w dawne mury obronne zamku San Pietro, zaprojektowana została przez Vincenzo Scamozziego jako wejście główne.
Przy zakolu rzeki Bacchiglione na wschodnim krańcu Vicenzy już w początku XII w. istniał zamek wzmocniony w XIII w., za panowania w mieście podestów z rodziny Carrarese, noszący nazwę Castello di San Pietro. Z tego zamku pochodzi znajdująca się w tle wieża. Za czasów władzy Scaligerów główne funkcje obronne przeniesiono na przeciwległy koniec miasta, gdzie powstał nowy zamek, a San Pietro tracił coraz bardziej na znaczeniu. Za weneckiego panowania nad Vicenzą potężny budynek zmieniał przeznaczenie. Część przeznaczono na więzienie, w części stacjonowała wenecka milicja, a część przeznaczono na skład broni określając go nazwą Armamentario. W 1616 r budynek stał się siedzibą władz terytorialnych i zmienił nazwę na Castello del Territorio. Część tego obiektu - budynek po prawej obrośnięty winem - jest obecnie siedzibą Akademii Olimpijskiej oraz mieści salę koncertową Audytorium Canneti i biura wydziału kultury miasta.
Pozostała część, obejmująca dziedziniec i resztę zabudowań wokół niego, pełniła rolę więzienia do roku 1474 kiedy to w więzieniu wybuchł pożar i więzienna część zamku spłonęła niemal doszczętnie, za wyjątkiem wieży. Ruiny w roku 1579 zakupiło towarzystwo kulturalne, utworzone przez intelektualistów w połowie XVI w. pod nazwą Akademii Olimpijskiej, stawiające sobie za cel rozwój intelektualny i kulturalny miasta. . Rok później, w roku śmierci Andrea Palladio, przystąpiono do wznoszenia zaprojektowanego przez niego obiektu, który uważa się za jego szczytowe osiągnięcie - Teatru Olimpijskiego. Budowę początkowo nadzorował syn Andrei - Silla Palladio, a następnie Vincenzo Scamozzi. Budowę ukończono w 1584 i powstał renesansowy teatr oparty na wzorcach zaczerpniętych ze starożytnego Rzymu. Realizacja obejmowała audytorium z loggią i proscenium. Trzeba było stworzyć jeszcze perspektywiczną scenę. I tę zaprojektował i zrealizował Scamozzi. Teatr został otwarty w dniu 3 marca 1585 premierą "Króla Edypa" Sofoklesa. Obecnie teatr jest nadal miejscem, gdzie odbywają się przedstawienia teatralne - ale tylko wiosną i jesienią gdyż z obawy, że ogrzewanie lub klimatyzacja mogłyby uszkodzić cenne wnętrze nigdy ich nie zamontowano. Teatr można zwiedzać - jeżeli posiada się Museum Card Vicenza to wstęp jest wliczony w jej cenę, inaczej bilet kosztuje 11 € od osoby.
Po przeciwnej stronie Piazza Matteotti stoi kolejne dzieło zaprojektowane przez Andrea Palladio -Palazzo Chiericati. Palladio rozpoczął budowę na zlecenie Hrabiego Girolamo Chiericati w miejscu dość trudnym, gdyż podlegało ono częstemu zalaniu podczas powodzi. W konsekwencji Palladio posadowił obiekt na podwyższonej platformie. Projektu nie ukończono za życia projektanta i ostatecznie realizację do pomyślnego zakończenia doprowadził w 1680 prawdopodobnie Carlo Borella. Dziś pałac mieści galerię sztuki muzeum miejskiego. Do zwiedzania dostępna jest tylko część pałacu, wstęp do obiektu dla nieposiadających Karty Muzealnej kosztuje 7 € (bilety nabyć trzeba w Teatrze Olimpijskim).
Doszliśmy do końca interesującej nas części Vicenzy, więc wracamy, oczywiście nieco inną trasą do punktu wyjścia i naszego samochodu. Po drodze mijamy kolejne dzieło Andrea Palladio - Casa Cogollo. No i tu zaczynają się wątpliwości - czy rzeczywiście jest to dzieło Palladio. Brak jest jakiejkolwiek podpisanej dokumentacji tego projektu. Wiadomo natomiast, że w roku 1559 Rada Miasta zmusiła właściciela znajdującego się w tym miejscu pałacu z XV w,. notariusza Pietro Cogollo, do przebudowy fasady, "aby pasowała do otoczenia". I tak powstała palladiańska fasada z wnęką między pilastrami pierwszego piętra, w której oryginalnie znajdował się fresk autorstwa Giovanniego Antonio Fasolo. Ktoś zapyta - czemu wnęka i fresk, a nie okno? Okna w tym miejscu zrobić się nie dało, gdyż wewnątrz znajduje się tu kominek i jego przewód kominowy...
Kościół Św. Kajetana (San Gaetano) wzniesiono w latach 1721 - 1730, według projektu Girolamo Frigimelica, dla zakonu teatynów. Podczas bombardowania w 1944 r został poważnie uszkodzony, a po wojnie odbudowany.
Nie wszystkie budynki starego miasta w Vicenzy są renesansowe i w stylu palladiańskim. Należy pamiętać, że od 1404 r. miasto znajdowało się w obrębie Republiki Weneckiej. Nie należy więc dziwić się napotykając na swej drodze obiekty do złudzenia przypominające weneckie pałace. Jednym z takich obiektów jest Palazzo da Schio, Ca 'd'Oro.
Pałac wzniesiono na przełomie XIV i XV w., w stylu gotyckim, przy starożytnej Via Postumia - dzisiejszym Corso Andrea Palladio dla rodziny Franceschini. Pałac trafił do rodu da Schio w drodze dziedziczenia w 1677 r. i jest przez nią zamieszkiwany do dziś. Na dziedzińcu znajduje się kolekcja archeologiczna i epigraficzna zebrana i skatalogowana w XIX wieku przez Giovanniego da Schio. W pałacu znajduje się też wynajmowany turystom apartament na poddaszu.
Idziemy sobie dalej po Corso Andrea Palladio i zaglądamy w boczne uliczki, podziwiając stare miasto... Ale czy tak do końca takie stare?
Warto w tym miejscu przypomnieć, że od grudnia 1943 do końca kwietnia 1945 r. Vicenza była bombardowana aż dwunastokrotnie. Podczas bombardowań ucierpiały nie tylko domy mieszkalne, czy siedziby urzędów, ale także wiele obiektów historycznych. Poważne zniszczenia miały miejsce między innymi w katedrze, kościołach San Gaetano i Santa Corona, Basilica Palladiana, Arco delle Scalette, Palazzo Valmarana oraz innych kościołach i budynkach jak choćby Ca’ d’Oro. Dwa historyczne teatry Verdiego i Eretenio zostały zniszczone całkowicie i nigdy ich nie odbudowano. Jeśli chodzi o liczbę cywilnych ofiar wśród obywateli miasta to, jak na liczbę nalotów, nie jest ona porażająca i, w zależności od źródeł, mieści się w przedziale od tysiąca do dwóch tysięcy zabitych. Liczbę rannych trudno byłoby ustalić. To zdjęcie pokazujące tylko niewielką część zniszczeń (zaczerpnięte ze strony https://www.museicivicivicenza.it/en/mrr/percorso.php/1026...)
A my wędrujemy dalej...
Mijamy Palazzo Trissino Baston, który dziś pełni rolę siedziby władz gminy Vicenza. Rodzina Trissino była jednym z najznamienitszych rodów w mieście i wzniesiono dla niej kilka miejskich rezydencji. Ten pałac wybudowano na zlecenie Galeazzo Trissino, w 1588 roku, według projektu Vincenzo Scamozziego. Pałac również został poważnie uszkodzony w bombardowaniach i po wojnie z wielką pieczołowitością odrestaurowano tak jego formę zewnętrzną, jak i wnętrzą.
Kościół San Marcello to obiekt, który powstał dla i nadal jest w posiadaniu zakonu oratorian czyli Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri, inaczej Filipinów. Otrzymali oni w 1720 r. od biskupa Vicenzy budynek opuszczony przez Jezuitów. Dziesięć lat później, w święto św. Filipa Neri 26 maja 1730 r., biskup Sebastiano Venier wmurował kamień węgielny pod budowę nowego kościoła, według projektu architekta Giorgio Massari. Prezbiterium ukończono dopiero w 1747 r., a nawę w 1822 roku. Obiekt konsekrowano 15 maja 1825 r.. Dzwonnicę wzniesiono w latach 1838-1842. Fasadę, w latach 1822-1824 wykonano według projektu architekta Vicentego Antonio Piovene, który wyraźnie wzorował się na projekcie Palladio dla elewacji kościoła San Giorgio Maggiore w Wenecji .
Budynek, utrzymany w stylu dzieł wielkich architektów działających w Vicenzy, mieści urząd opieki nad zabytkami...
Ponownie jesteśmy przy Palazzo Thiene Bonin Longare i pomniku Garibaldiego. Tak więc kółko naszego spaceru się zamknęło...
Już tylko przejście przez bramę i park...
... moment odpoczynku przy fosie pod płaczącą wierzbą...
I po blisko pięciu godzinach spaceru po Vicenzy wracamy pod Loggia Del Longhena...
Na koniec informacja dla planujących dokładniejsze niż nasze zwiedzanie Vicenzy - szczególnie dla zainteresowanych architekturą i dorobkiem Andrea Palladio. Warto kupić VICENZA CARD. Za 20 € od osoby mamy w ciągu maksymalnie 8 dni od daty wydania karty wstęp do 10 obiektów - Teatro Olimpico - Museo Civico di Palazzo Chiericati - Museo del Risorgimento e della Resistenza - Museo Naturalistico Archeologico - Chiesa di S. Corona - Museo Diocesano - Gallerie d’Italia-Palazzo Leoni Montanari - Palladio Museum - Basilica Palladiana - Museo del Gioiello. Według naszego prostego podsumowania możliwy zysk to co najmniej 20-30 € od osoby. Kartę można kupić w następujących kasach biletowych: Kasa IAT (obok wejścia do Teatru Olimpijskiego) Gallerie d'Italia Palazzo Leoni Montanari - Muzeum Palladio - Muzeum Diecezjalne - Muzeum Biżuterii - Bazylika Palladiana.
Nasz samochód dzielnie czekał na nas w palącym słońcu, więc po schłodzeniu go do znośnej temperatury wnętrza ruszamy w stronę Cavallino pod Wenecją, ale to jeszcze nie koniec atrakcji na dziś...
