Od Łuku Triumfalnego do Luwru

Kolejny dzień rozpoczynamy od Łuku Triumfalnego, do którego wygodnie dojeżdżamy metrem - stacja znajduje się pod płytą placu. Plac, którego centralną część zajmuje Łuk Triumfalny nazywa się obecnie Placem Charles’a de Gaulle’a a wcześniej nazywał się Placem Gwiazdy - Place de l'Étoile. Zmiana nazwy nastąpiła w 1970 r, po śmierci Generała.
Historycznie miejsce to było miejscem przecięcia się wielu dróg i ścieżek myśliwskich i nazywało się Butte Chaillot. W 1787 r w miejscu tym pobierano podatek za wjazd kupców i rolników do Paryża. Obecny kształt plac zyskał w czasach Drugiegoi Cesarstwa Francuskiego za Napoleona  w ramach realizacji przebudowy Paryża według projektu, który przedstawił Baron Georges-Eugène Haussmann. Na placu zbiega się 12 alej w symetrycznym układzie sześciu osi. Dwie ulice -  Rue de Presbourg i Rue de Tilsitt, tworzą wokół placu dodatkowy okrąg.  

Łuk Triumfalny to budowla w stylu cesarstwa, wzniesiona według projektu architektonicznego, którego autorem jest Jean François Chalgrin. Budowę rozpoczęto w 1806 r po zwycięstwie Napoleona w Bitwie pod Austerlitz a ukończono w 1836 r za czasów Ludwika-Filipa z przerwą w budowie w okresie restauracji. Przy Łuku Triumfalnym odbywały się ważne ceremonie wojskowe i Państwowe. Gdy z Wyspy Świętej Heleny przywieziono zwłoki Napoleona, w drodze do Invalides przewieziono je pod łukiem triumfalnym...  22 maja 1885, przed pochówkiem w Panteonie pod Łukiem Triumfalnym spoczywała trumna ze zwłokami Victora Hugo...

Przez lata, Łuk Triumfalny był najwyższą tego typu budowlą na świecie - 51 m wysokości i 45 m szerokości. Obecnie nie może niestety konkurować z Wielkim Łukiem w La Defense, gdyż ten ma 110 m ... i widać go z platformy widokowej na Łuku Triumfalnym. Prześwit łuku w osi głównej to  29.19 m wysokości i 14.62 m szerokości. Trzy tygodnie po paradzie zwycięstwa w 1919 r. na zakończenie I Wojny Światowej, Charles Godefroy przeleciał dwupłatowym samolotem Nieuport przez główne łuki, co zostało uwiecznione na filmie.

Nasze zwiedzanie rozpoczęliśmy od przejścia na centralną wyspę Placu przejściem podziemnym i od razu wspięliśmy się po 284 stopniach na platformę widokową na szczycie przechodząc po drodze przez umieszczoną we wnętrzu galerię...

Jednym z elementów wewnętrznych Łuku jest Pomnik Ofiar I Wojny Światowej.

Z tarasu widokowego rozciąga się faktycznie doskonały widok na Paryż i okolice, a to co można zobaczyć opisane jest na panoramicznych planach. Są też dla bardziej dociekliwych lornetki...

Pierwsza daleka panorama pozwala zobaczyć oddaloną o ok. 5 km nowoczesną dzielnicę La Defense i konkurencyjny Wielki Łuk...

Kolejne widoki to perspektywy wzdłuż kolejnych 12 głównych ulic odchodzących od placu i tworzących w punkcie stycznym Plac De Gaulle'a ...

W perspektywie Avenue des Champs-Élysées widać nasz kolejny cel na dziś - Luwr...

Usatysfakcjonowani widokami schodzimy na plac podziwiać sam Łuk Triumfalny i jego poszczególne elementy.

Sklepienie wielkiego łuku zdobi 21 kasetonów wypełnionych rzeźbionymi różami.

Na ścianach wygrawerowano nazwiska przywódców wojskowych Rewolucji Francuskiej oraz czasów Cesarstwa. Podkreślono nazwiska tych upamiętnionych, którzy polegli na polach bitew.

Warto zwrócić uwagę, że wśród 386 nazwisko napoleońskich oficerów upamiętniono też siedmiu Polaków, chociaż francuska ortografia ich nazwisk mocno odbiega od polskiego oryginału i czasem trudno byłoby domyśleć się, o kogo chodzi. Tak więc: KLOPICKY to gen. Józef Grzegorz Chłopicki, DOMBROWSKY - gen. Jan Henryk Dąbrowski, KNIAZIEWICZ - gen. Karol Otto Kniaziewicz, LASOWSKI - gen. Józef Feliks Łazowski, PONIATOWSKY - marszałek Cesarstwa Francuskiego, książę Józef Antoni Poniatowski, SULKOSKY - bryg. Józef Sułkowski i wreszcie ZAYONSCHECK czyli gen. Józef Zajączek...     

Podczas naszej wizyty pod łukiem powiewała wielka flaga Francji, częściowo przysłaniając wyryte na filarach napisy. Na wewnętrznych fasadach wielkich łuków wyryte są nazwy miejsc francuskich zwycięstw. Na wschodnim filarze, w środkowej grupie odnajdziemy pięć nazw polskich miejscowości, które zapisały się bitwami w historii kampanii napoleońskich. Są to, od góry: PULTUSK czyli Pułtusk (bitwa, 26 grudnia 1806), EYLAU - Pruska Iława (obecnie Bagrationowsk) (bitwa  7–8 lutego 1807), OSTROLENKA - Ostrołęka (bitwa 16 lutego 1807), DANTZIG czyli Gdańsk (oblężenie, marzec - maj 1807) oraz HEILSBERG czyli  Lidzbark Warmiński (bitwa, 10 czerwca 1807). Są też źródła, które podają jeszcze BRESLAW jako Wrocław i zdobycie miasta, ale osobiście tej inskrypcji nie udało mi się odnaleźć (może występuje ona na poziomie attyki?). 

Centralnie pod Wielkim Łukiem znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza. Idea stworzenia takiego miejsca pojawiła się tuż po pierwszych obchodach rocznicy zakończenia I Wojny Światowej - w dniu 12 listopada 1919 r. Początkowo planowano stworzyć takie miejsce w Panteonie, jednak na skutek kampanii społecznej plan zmieniono i ostatecznie zdecydowano się na Łuk Triumfalny. Trumna ze zwłokami nieznanego francuskiego żołnierza z pola bitwy I Wojny Światowej dotarła do kaplicy na pierwszym piętrze łuku 10 listopada 1920 r. Pozostawała tam do 28 stycznia 1921 kiedy to pochowano ją pod płytą z napisem  ICI REPOSE UN SOLDAT FRANÇAIS MORT POUR LA PATRIE 1914–1918 - TU SPOCZYWA FRANCUSKI ŻOŁNIERZ POLEGŁY ZA OJCZYZNĘ, 1914-1918. 

Elementem Grobu Nieznanego Żołnierza jest Płomień Pamięci. Historyczny Wieczny Ogień płonął w czasach rzymskich w świątyni bogini Vesty od około VIII - VII w p.n.e do roku 394 r n.e. kiedy to został wygaszony z rozkazu chrześcijańskiego cesarza Teodozjusza. Wieczny Płomień pod Łukiem Triumfalnym zapłonął 11 listopada 1920 r i ma płonąć wiecznie w hołdzie poległym w, obecnie już, dwóch Wojnach Światowych (i nie tylko).

Poza mniejszymi elementami dekoracyjnymi jak fryz obiegający łuk pokazujący wymarsz i powrót armii francuskiej w chwale oraz sześcioma płaskorzeźbami prezentującymi ważne bitwy i zwycięstwa, jak Bitwy po Austerlitz, Abukirem, Jemappes i Arcole, upadek Aleksandrii oraz pogrzeb generała Marceau, filary Łuku zdobią cztery grupy rzeźbiarskie.

Poniżej Le Triomphe de 1810 - Triumf 1810 - autorstwa Jean-Pierre Cortot'a upamiętniająca Traktat z Schönbrunn. Główną postacią jest tu Napoleon koronowany przez Boginię Zwycięstwa.

Kolejna grupa to Le Départ de 1792 (La Marseillaise) - Wymarsz ochotników w 1792 r (Marsylianka) - gdzie główną postacią jest unosząca się nad ochotnikami uskrzydlona alegoria Wolności.

Trzecia z kolei - La Résistance de 1814 czyli Obrona Francji przed koalicją 1814 jest dziełem Antoine Etex.

I wreszcie czwarta - La Paix de 1815  czyli Pokój 1815 r autorstwa Antoine Étex'a upamiętnia podpisanie Traktatu Paryskiego i zakończenie wojny.

Z pod Łuku Triumfalnego wchodzimy na chyba najsławniejszą ulicę Paryża - Avenue des Champs-Élysées czyli Pola Elizejskie. Dlaczego Pola? I dlaczego Elizejskie? 

Otóż Paryż posiada swoją tak zwaną Oś Historyczną. Rozpoczyna się ona na placu przed Luwrem, przebiega przez ogrody spalonego Pałacu Tuileries, pod łukiem Arc de Triomphe du Carrousel (Łukiem Triumfalnym Carrousel), Plac Zgody (Place de la Concorde) a na nim Obelisk z Luksoru, Pola Elizejskie do Placu Generała de Gaulle'a pod Łukiem Triumfalnym i dalej na zachód wzdłuż  Avenue de la Grande Armée aż do Wielkiego Łuku w położonej już poza Paryżem La Defense. Pola Elizejskie stanowią centralny segment tej osi od Placu Generała de Gaulle'a do Placu Zgody na dystansie 1910 m. Dlaczego Pola? Bo do czasów Ludwika XIV była to trasa traktu przebiegającego już poza ówczesnym Paryżem przez pola i ogrody warzywne. Dlaczego Elizejskie? Bo w starożytności w greckiej mitologii Pola Elizejskie oznaczały raj dla zmarłych bohaterów...

Podobno pierwszą istotną osobą, która zainteresowała się tym terenem była Maria Medycejska, regentka Ludwika XIII i wdowa po Henryku IV, która w 1616 r kazała poprowadzić przez ten teren drogę i obsadzić ją drzewami. Droga ta kończyła się na bramie ogrodu wybudowanego w 1564 r pałacu Tuileries. W 1667 r, architekt Ludwika XIV, André Le Nôtre przeprojektował tę aleję jako przedłużenie głównej alei Ogrodów Tuileries do położonego obecnie w mniej więcej połowie długości Pól Elizejskich Rond Point. Początkowo aleja ta nosiła nazwę Wielkiej Promenady, a nazwa Pola Elizejskie pojawiła się dopiero w roku 1709 r. Rok później aleję przedłużono na zachód do Placu Gwiazdy - dzisiejszego Placu Generała de Gaulle'a. W roku 1765 brat Madame de Pompadour a jednocześnie Dyrektor Generalny Budynków Królewskich Abel François Poisson, Markiz de Marigny przebudował ogrody, utrzymując jednak styl wprowadzony przez Le Nôtre. W roku 1774 aleję przedłużono o kolejny odcinek w kierunku zachodnim, aż do obecnego Porte Maillot. Aleja stawała się coraz modniejsza i wokół powstawały domy zamożnych mieszkańców Paryża, wśród nich, nieco cofnięty za park Pałac Elizejski. Po okresie, który Francuzi nazywają Wojną 100 dni, rozpoczętym 20 marca 1815 powrotem Napoleona z Elby do Paryża, a zakończonym drugą restauracją króla Ludwika XVIII 8 lipca 1815 (faktycznie 111 dni) kiedy to na Polach Elizejskich obozowały okupacyjne wojska Pruskie, Brytyjskie i Rosyjskie konieczne było nasadzenie nowych drzew gdyż wojacy zużyli to co tam rosło na drewno opałowe... W 1828 r Pola Elizejskie stały się własnością miasta i nastąpił ich dalszy rozwój. Dwie kolejne Wystawy Światowe - w 1855 i 1900 r zorganizowano w okolicy Placu Zgody. Z okazji tej drugiej wystawy powstały Wielki Pałac i Mały Pałac. W okresie między Wystawami, w 1858 r Georges-Eugène Haussmann w ramach przebudowy Paryża zlikwidował ogrody francuskie wokół alei zastępując je parkiem angielskim. Może w konsekwencji tego działania, w 1860 r ludzie prowadzący biznes przy Polach Elizejskich dla obrony swoich interesów powołali syndykat pod nazwą Syndicat d'Initiative et de Défense des Champs-Élysées. Syndykat ten broni atmosfery Pól Elizejskich. Obecnie nosi nazwę Comité Champs-Élysées i uczestniczy w opiniowaniu projektów nowych inwestycji handlowych o powierzchni powyżej 1000 m2. Jednak obrona przed międzynarodowymi sieciami nie do końca się powiodła i na Polach Elizejskich w 2007 r otwarto sklep  Abercrombie & Fitch, a w 2009 r  pomimo odmowy dwa lata wcześniej otwarto sklep H&M. Jednak nadal dominują niewielkie sklepy i galerie handlowe.

Pola Elizejskie były i są miejscem ważnych uroczystości i imprez. Ze względu na swą szerokość - 70 m oraz szerokie chodniki, świetnie nadaje się na wojskowe parady. Tradycją jest, że wielka defilada wojskowa odbywa się zawsze w Dniu Bastylii - 14 lipca. Nie zawsze jednak były to uroczystości radosne. Dwukrotnie w tym dniu, w roku  1871 i 1940 defilowały tu wojska niemieckie celebrując upadek Francji. Tutaj miały miejsca parady zwycięstwa po wyzwoleniu Paryża - Francuskiej 2 Dywizji Pancernej 25 sierpnia 1944 i amerykańskiej 28 Dywizji Piechoty 29 sierpnia 1944... No a od 1975 r na Polach Elizejskich kończy się Tour de France...  

Przy Polach Elizejskich i w okolicy mieści się sporo przedstawicielstw dyplomatycznych. Pierwsza na naszej drodze to Bahrajn...

Maison du Danemark - Dom Duński - pod numerem 142 Champs-Élysées, to w pewnym sensie odprysk międzynarodowej promocji. W 1948 Państwo Duńskie zakupiło budynek l'Hôtel Subiran i zorganizowało tam centrum promocji swego kraju we Francji. Jest tu sala wystawowa, dwie restauracje i salon sprzedaży elektroniki firmy  Bang & Olufsen. Duńczycy otwierali swoje centrum dwukrotnie. Pierwszy raz po przebudowie obiektu otwierali go 23 kwietnia 1966 Król Frederick IX i Królowa Ingrid oraz Premier Danii H. C. Hansen. Po kolejnym remoncie i przekształceniach własności drugiego otwarcia dokonali w lutym 2002 Królowa Małgorzata II i Henrik, Książę Małżonek oraz burmistrz Paryża Bertrand Delanoë. 

Niestety nie dało się ustrzec Pól Elizejskich przed makusiami, kentakami i pizzahut...

Wiele budynków zajmują instytucje bankowe - ten piękny obiekt to HSBC czyli paryska siedziba jednej z największych korporacji finansowych świata - Hongkong and Shanghai Banking Corporation

Lokalizacjami przy Polach Elizejskich szczycą się firmy samochodowe nie tylko francuskie Peugeot, Renault i Citroen ale też i Toyota oraz Mercedes...

Kabaret Lido to historia paryskiej rozrywki... Le Lido założone przez Josepha i Louisa Clérico otwarto 20 czerwca 1946. Wśród wybitnych artystów występujących w nim byli między innymi  Edith Piaf, Sylvie Vartan, Johnny Hallyday, Maurice Chevalier, Marlene Dietrich, Eartha Kitt, Josephine Baker, Kessler Twins, Elton John, Laurel & Hardy, Dalida czy Shirley MacLaine. Kabaret daje dwa przedstawienia dziennie z możliwością połączenia show z posiłkiem... O ceny lepiej nie pytać... Ale bilety są wyprzedane z solidnym wyprzedzeniem... 

Marka Louis Vuitton jest jedną z wielu marek o światowej renomie dla których posiadanie salonu przy Polach Elizejskich stanowi z jednej strony konieczność, a z drugiej powód do dumy...

Najznamienitsze sieci hotelowe także reprezentowane są wzdłuż Pól Elizejskich - wśród nich choćby Fraser Suites Le Claridge czy Marriott...

Nie ma Francji bez perfum... Honoru tej branży broni firma Guerlain...

Kolejna światowa marka na naszej trasie to Tiffany...

Nie powiem żebym był zbyt zachwycony elewacją salonu Citroena... Nie bardzo pasuje do pozostałej zabudowy - no ale gusta są różne...

Gdy dochodzimy do Rond-Point z ponad drzew wyłania się dach Wielkiego Pałacu...

I tak dochodzimy do Parku Marigny. Tutaj najciekawsze obiekty to teatr i fontanna. Teatr Marigny to budowla zaprojektowana przez architekta Charles Garnier - tego samego, który zaprojektował paryską operę, wzniesiona w 1883 dla prezentacji panoram rozwoju Paryża przez wieki autorstwa Theodora Josefa Huberta Hoffbauera oraz panoramy Jerozolimy w dniu śmierci Chrystusa autorstwa Oliviera Pichata. W 1894, Édouard Niermans przerobił budynek panoram na teatr muzyczny. Teatr jest własnością prywatną i wielokrotnie zmieniał właścicieli. Obecnie zarządzającym obiektem jest Artemis Group, właścicielem której jest François Pinault.

Fontanna Cyrku (nazwa od tego, że kiedyś znajdowała się przed  gmachem cyrku, który został rozebrany) inaczej zwana też Fontanną Czterech Por Roku pochodzi z 1839 r. i jest dziełem architekta Jacquesa Hittorffa i rzeźbiarza Jean-Auguste Barre. Wykonana została jako żeliwny odlew przez odlewnię Calla. Fontanna ta ma podstawę identyczną jak wszystkie cztery fontanny w ogrodach Pól Elizejskich - Fontanną Diany, Fontanną Ambasadorów i Fontanną Koguta Grill. Główny element natomiast to posągi czworga dzieci, reprezentujące cztery pory roku: lato niosące snop pszenicy; jesień prezentującą kiście winogron; zimę niosącą płaszcz oraz wiosnę z dwoma gołębiami. 

Przechodzimy na drugą stronę Avenue de Marigny i po przeciwnej stronie widzimy Wielki Pałac a przed nim pomnik Generała De Gaulle'a przy Place Clemenceau. Nie jest to nasz cel na dziś więc jedynie dwa zdania o tych obiektach. Pomnik Generała upamiętnia defiladę, którą prowadził na Polach Elizejskich po wyzwoleniu Paryża 25 sierpnia 1944 roku. Natomiast dwa obiekty - Wielki Pałac i Maly Pałac to pozostałości po Wystawie Światowej 1900 r... 

Odlana z brązu kwadryga od strony Pól Elizejskich projektu Georges Récipon'a przedstawia Nieśmiertelność dominującą nad Czasem....

A za Sekwaną przez którą w tym miejscu prowadzi Most Aleksandra II nad panoramą dominuje kopuła Pałacu Inwalidów, gdzie planujemy udać się jutro...

Idziemy nieco głębiej w park by za chwilę znaleźć się przed płotem i bramą... Po drugiej stronie ogrodzenia znajduje się Pałac Elizejski - siedziba Prezydenta Republiki Francuskiej. Niestety, bliżej podejść się nie da...

No to idziemy dalej po historycznej osi Paryża by za chwilę wyrosły przed nami stylowe latarnie. To znak, że doszliśmy do Placu Zgody czyli Place de la Concorde... I plac ten nie zawsze oznaczał zgodę...

Liczący blisko 8 ha powierzchni plac jest największym w Paryżu. Zaprojektował go Ange-Jacques Gabriel w roku 1755 jako ośmiobok wypełniający przestrzeń między Polami Elizejskimi z zachodu i ogrodami pałacu Tuileries od wschodu. Plac udekorowany został fontannami i rzeźbami a na jego środku stanął konny posąg króla Ludwika XV i to dało temu miejscu jego pierwszą nazwę: Plac Ludwika XV. Rewolucja Francuska spowodowała zmianę układu. Pomnik króla został usunięty a plac zmienił nazwę na Plac Rewolucji. Plac "ozdobiła" w tym okresie umieszczona przy bramie ogrodów Tuileries gilotyna, która nie pozostawała zbyt długo bezrobotna w przerwach między kolejnymi egzekucjami. Poza królem Ludwikiem XVI i królową Marią Antoniną według wyliczeń urządzenie to posłużyło do egzekucji około 1300 osób, a wśród nich znaleźli się i przedstawiciele arystokracji i kolejni przywódcy rewolucji, którzy popadli w niełaskę - najznamienitsze wśród tych postaci to Księżniczka Elżbieta, najmłodsza siostra Króla, Charlotte Corday, Madame du Barry, Georges Danton, Camille Desmoulins, Antoine Lavoisier, Maximilien Robespierre, Louis de Saint-Just, czy wreszcie Olympe de Gouges. Obecną nazwę - Plac Zgody nadano w 1795 r za czasów Dyrektoriatu. Kolejne zmiany ustrojowe zmieniały też nazwę tego miejsca - Restauracja Burbonów to w 1814 r przywrócenie nazwy Plac Ludwika XV, w 1826 godnym upamiętnienia stał się stracony tu król więc plac nazwano Placem Ludwika XVI by wreszcie po Rewolucji Lipcowej 1830 r powrócić do nazwy Place de la Concorde - Plac Zgody jako symbolu osiągnięcia narodowej zgody po czasach mocno burzliwych. 

Korzystając z tego, że plac jest ośmioboczny, w jego ośmiu narożnikach ustawiono rzeźby symbolizujące francuskie miasta: Brest, Rouen, Lyon, Marsylię, Bordeaux, Nantes oraz Lille i Strasbourg, przy czym każda para wykonana została przez innego rzeźbiarza. Północną pierzeję placu tworzą dwa kamienne budynki o identycznym wyglądzie rozdzielone przez Rue Royale - Ulicę Królewską prowadzącą do Kościoła Madeleine. Budynek po prawej to gmach Ministerstwa Marynarki ( Hôtel de la Marine) natomiast ten po lewej zakryty planszą na czas remontu to Hôtel de Crillon gdzie po roku 1880 zatrzymywała się podczas odwiedzin w Paryżu Cesarzowa Eugenia. To tutaj miało miejsce jedno z najistotniejszych wydarzeń w historii świata nowożytnego. Dnia 6 lutego 1778, w tym właśnie budynku podpisano pierwsze traktaty między nowo-powstałymi Stanami Zjednoczonymi a Francją. Reprezentujący Amerykanów Benjamin Franklin, Silas Deane oraz Arthur Lee i reprezentujący Francję Conrad Alexandre Gérard de Rayneval zawarli traktat uznający Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych a także umowę handlową. Nic więc dziwnego, że nieco dalej na zachód od niego, między Hôtel de Crillon a Pałacem Elizejskim znajduje się ambasada USA. Sam Hôtel de Crillon jest jednym z najbardziej luksusowych hoteli w Paryżu. 23 listopada 2010 ogłoszono, że hotel nabył niejaki Książę Mutaib bin Abdullah bin Abdulaziz Al Saud, członek saudyjskiej rodziny królewskiej. No i kosztem 200 milionów Euro przeprowadzono jego modernizację przy zachowaniu elementów historycznych trwającą do 2017 r. I koszt musiał być wysoki skoro nowe apartamenty projektował Karl Lagerfeld...     

Wśród elementów dekoracyjnych placu bezsprzecznie prym wiodą fontanny zaprojektowane przez Jacques Ignace Hittorff'a.  Fontanny noszą nazwy Fontanna Mórz - od strony południowej placu, i Fontanna Rzek - od jego strony północnej z widokiem kościoła Madeleine w tle. Figury męskie Fontanny Rzek reprezentują Rodan oraz Ren natomiast kobiece reprezentują główne zbiory francuskich farmerów: Pszenicę i Winogrona oraz Kwiaty i Owoce. Postacie z poziomu górnego, oddzielone łabędziami symbolizują tu Żeglugę Rzeczną, Rolnictwo i Przemysł. Fontanna Mórz z kolei ma reprezentować Morze Śródziemne oraz Ocean Atlantycki a pozostałe postacie odnoszą się do plonów pozyskiwanych z morza reprezentując Korale i Perły, Muszle i Ryby. Postacie z poziomu górnego reprezentują natomiast Żeglugę Morską, Astronomię i Handel. Rzeźbiarskie dopełnienie obu fontann stanowią postacie Trytonów i Nereid trzymających tryskające wodą ryby. I wprawdzie fontanny utrzymane są w jednakowym stylu, zaprojektowane zostały przez jednego architekta to już ich wykonanie, w różnych częściach powierzono aż jedenastu rzeźbiarzom... Natomiast efekt jest wspaniały...

Centralnym obiektem na osi Placu Zgody jest oczywiście egipski obelisk, który zastąpił na tym miejscu pomnik Ludwika XV... Czy jest oryginalny? Jak najbardziej. To skąd mierzący 23 m wysokości i liczący sobie ponad 3000 lat znalazł się w centrum Paryża. Historia jest długa i dość skomplikowana. Oryginalnie obelisk ten stał przed pylonami świątyni Ramzesa II w Karnaku wraz ze swoim bliźniakiem, który pozostał na swoim oryginalnym miejscu. Zdarza się jednak tak, że ci, co mają władzę miewają też pomysły. Otóż władający terenami Egiptu i nie tylko w imieniu Imperium Ottomańskiego Kedyw (wicekról) Muhammad Ali Pasha chciał, aby na wieży zegarowej posiadać francuski zegar mechaniczny i w 1829 roku zaoferował wymianę - ja dostanę mechaniczny zegar a wy obelisk z Luksoru. Francuzi przystali na wymianę i przystąpiono do operacji demontażu i przetransportowania obelisku z Luksoru do Francji. A z pewnością operacja w tamtych czasach prosta nie była. Sam obelisk to 23 m a do tego była jeszcze jego podstawa... Drobne 230 ton kamienia - żółtego granitu... Specjalnie dla tego transportu w stoczni w Tulonie stworzono długą na 49 m płaskodenną, trójmasztową barkę zdolną odbyć morską podróż nazwaną Louqsor. I barka ta popłynęła w górę Nilu, do Luksoru gdzie 300 robotników kopało kanał umożliwiający barce podpłynięcie do obelisku. Francuscy marynarze przy pomocy skomplikowanej konstrukcji lin, bloczków i żurawi przenieśli obelisk na barkę. Tak załadowana barka spłynęła Nilem do Aleksandrii, gdzie czekał na nią okręt klasy korweta wyposażony w żagle ale napędzany głównie kołami łopatkowymi o nazwie Sphinx którego zadaniem było doholowanie barki z ładunkiem. Zestaw ten wypłynął z Aleksandrii 1 kwietnia 1833 r i z "zawrotną" prędkością 4.5 węzła dotarł najpierw do Tulonu 10 maja tego roku. Kolejny etap podróży, do Cherbourga trwał do 12 sierpnia 1833. W końcu obelisk przybył do Paryża 21 grudnia... Do Egiptu wyruszył zaś mechaniczny zegar, który już przy ładowaniu okazał się być uszkodzony. Nie dało się go naprawić i taki uszkodzony został zamontowany w Egipcie na wieży zegarowej i wisi tam do dziś.

Ostatecznie obelisk stanął na swoim obecnym miejscu podczas wielkiej ceremonii, której patronował król Ludwik Filip 25 października 1836 r. Ale - zawsze jest jakieś ale... Obelisk przywieziono wraz z oryginalną podstawą przedstawiającą ... szesnaście pawianów z pełnym wyposażeniem płciowym. Uznano ją za zbyt obsceniczną, aby wystawić ją w miejscu publicznym więc oddzielono ją od obelisku i zdeponowano w Galerii Egipskiej Luwru. No to potrzebna była inna podstawa... I tu przydał się cokół zniszczonego pomnika królewskiego, który udekorowano wizerunkami urządzeń wykorzystanych do operacji transportu obelisku. 

Przywiezionemu obeliskowi przez lata brakowało szpiczastego wykończenia szczytu złotą piramidą, którą pono ukradziono ... już w VI wieku przed naszą erą. Obecne pojawiło się dopiero w roku 1998, pokryta złotym liściem... Koszty tym razem poniósł Rząd Francji...

Hieroglify zdobiące obelisk sławią czasy panowania faraona Ramzesa II.

Patrząc w kierunku południowym za obeliskiem znajduje się Sekwana, przez nią wiedzie most  Pont de la Concorde, a za nim Palais Bourbon - siedziba Francuskiego Zgromadzenia Narodowego.

Patrząc na północ, za obeliskiem pojawia się kościół Magdaleny...

Dużemu szczególnie do gustu przypadły otaczające plac lampy...

No i spojrzenie wstecz, na zachód z bramy ogrodów Tuileries wzdłuż osi historycznej daje widok do Łuku Triumfalnego...

No i wystarczy przejść przez złoconą bramę by znaleźć się w Ogrodach Tuileries...Przy  bramie witają nas dwa dzieła rzeźbiarza Antoine Coysevox z przełomu XVII i XVIII w. Na pierwszym zdjęciu Sława (króla Ludwika XVI) na Pegazie. Na drugim Merkury. Oryginały znajdowały się kiedyś w parku pałacu Marly. W 1719 r przeniesiono je by zdobiły zachodnie wejście do ogrodów Tuileries. W 1986 roku oryginały z karraryjskiego białego marmuru przeniesiono do Luwru a na ich miejsce wstawiono repliki...

Ogrody Tuileries powstały z polecenia Marii Medycejskiej przy jej nowym Pałacu, który do naszych czasów nie przetrwał. Rozpoczęty w 1564 r i przez kolejnych władców rozbudowywany przetrwał Rewolucję i dotrwał do Komuny Paryskiej kiedy to o godzinie 19.00 23 maja 1871 dwunastu ludzi pod wodzą jednego z przywódców Komuny, Julesa Bergeret wykorzystując ropę, płynną smołę i terpentynę wznieciło w pałacu pożar, który trwał przez blisko 48 godzin. Wtedy też spłonęła część Luwru ale muzeum cudem uniknęło zniszczenia. Ruina stała przez 11 lat by w końcu Zgromadzenie Narodowe w 1882 r postanowiło, przy sprzeciwie części deputowanych, którzy chcieli odbudowy pałacu, sprzedać ruiny do rozbiórki. I do naszych czasów przetrwały jedynie położona od strony Sekwany Oranżeria (o niej w innym wpisie) i od strony Rue de Rivoli muzeum sztuki nowoczesnej w budynku dawnego krytego kortu tenisowego Jeu de Paume. Z całego założenia pałacowego najlepiej przetrwał pałacowy ogród według początkowego projektu mistrza w projektowaniu ogrodów Andre Le Notre. I to właśnie w ogrodach Tuileries stanął jego pomnik...

Ogrody rozciągają się od Placu Zgody do Luwru a dokładniej do Place Du Carrousel. Blisko 23 ha zieleni dzieli na dwie części aleja główna leżąca na historycznej osi Paryża. Obecny kształt ogrodów jest bardzo zbliżony do kształtu, jaki w 1664 roku nadał mu André Le Nôtre.  Na osi głównej znajdują się dwa baseny - większy, ośmioboczny od strony zachodniej i mniejszy, okrągły od strony wschodniej. W kolejnych latach na terenie parku pojawiały się kolejne dekoracyjne rzeźby a sam park był miejscem wypoczynku i rozrywek dla mieszkańców Paryża...

Do lat 1960-tych praktycznie wszystkie rzeźby w parku pochodziły z XVIII i XIX w. W latach 1964–65, André Malraux, będąc Ministrem Kultury zdecydował o usunięciu rzeźb z XIX w i stworzeniu w części ogrodów od strony Place du Carrousel galerii rzeźb współczesnych autorstwa Aristide Maillol. W 1994 r za prezydentury François Mitterranda, belgijski architekt krajobrazy Jacques Wirtz otrzymał zlecenie na przeprojektowanie ogrodów przy Carrousel. W roku 1998, podczas prezydentury Jacquesa Chirac's w tej części ogrodów rozmieszczono prace twórców współczesnych takich, jak by Jean Dubuffet, Henri Laurens, Étienne Martin, Henry Moore, Germaine Richier, Auguste Rodin czy David Smith. W roku 2000 do grona artystów, których prace znalazły się w ogrodach dołączyła nasza Magdalena Abakanowicz a także Louise Bourgeois, Tony Cragg, Roy Lichtenstein, François Morrellet, Giuseppe Penone, Anne Rochette i Lawrence Weiner. Można więc powiedzieć, że ogrody stały się jedną z najznamienitszych na świecie galerii sztuki współczesnej na świeżym powietrzu... 

Gdy zaś jesteśmy już na Place du Carrousel to za nami zostaje piękna panorama od parku przez obelisk do Łuku Triumfalnego na Placu Charles’a de Gaulle’a. Natomiast między nami a Luwrem pozostaje już tylko kolejny Łuk Triumfalny.

Carrousel Arc de Triomphe czyli Łuk Triumfalny Carrousel to budowla w stylu korynckim. Jest prawie o połowę mniejszy, niż Łuk Triumfalny na Placu Charles’a de Gaulle’a ale i tak jego rozmiary wzbudzają respekt. Mierzy sobie 19 m wysokości, 23 m szerokości oraz 7.3 m głębokości. Centralny łuk wysoki na 6.4 m ma po bokach dwa mniejsze łuki wysokości 4.3 m. Powstał w latach 1806 - 1808 dla upamiętnienia wcześniejszych militarnych zwycięstw Napoleona. Elewację zachodnią i wschodnią tworzą cztery korynckie kolumny powyżej których umieszczono posągu napoleońskich żołnierzy. I postacie te nie są anonimowe. Przedstawieni zostali, od lewej:  Auguste Marie Taunay - kirasjer, Charles-Louis Corbet - dragon, Joseph Chinard - grenadier konny oraz Jacques-Edme Dumont - saper. Między żołnierzami przedstawiono Herb Królestwa Włoch z postaciami reprezentującymi Historię i Sztuki, Herb Cesarstwa Francuskiego w otoczeniu Zwycięstwa, Sławy, Historii i Dobrobytu oraz Mądrość i Siłę trzymające Herb Królestwa Włoch w towarzystwie Ostrożności i Zwycięstwa. Płaskorzeźby natomiast przedstawiają triumfy Napoleona - Pokój w Preszburgu, Napoleona wkraczającego do Monachium, Wkroczenie Napoleona do Wiednia, Bitwę pod Austerlitz, Pokój w Tylży oraz Poddanie Ulm. Całość natomiast wieńczy kwadryga przedstawiająca Pokój jadący czterokonnym rydwanem której konie wzorowane są na, albo raczej stanowią kopię koni z katedry Św Marka w Wenecji. 

Jeszcze nie zbliżamy się do południa a kilometry w nogach już mamy. No a przed nami Luwr...  

 Ale to już inna bajka i kolejny wpis...