Zaraz po wyjściu z hotelu wpada nam w oko stragan z kwiatami. W końcu jest wiosna, więc wszystko się zieleni...
Po mniej więcej 10 minutach spaceru po Avenida de Mayo wchodzimy na jeden z głównych i zarazem najważniejszy plac Buenos Aires - Plaza de Mayo. Po lewej stronie uwagę przyciąga, przypominający kolumnadą i tympanonem grecką świątynie, gmach katedry metropolitalnej - kościoła, z którego do Watykanu przeniósł się obecny papież Franciszek (ten obiekt opiszę szerzej w innym artykule).
A przed nami miejsce w którym odbywają się najważniejsze wydarzenia Argentyny - od obchodów historycznych rocznic poprzez wiece partyjne, protesty związkowców aż po powitanie mistrzów świata w piłce nożnej.
Ten wielki plac (podawane obecnie wielkość to 2 hektary) jest najstarszym placem miasta, chociaż swoją obecną formę uzyskał dopiero w roku 1884 kiedy to po wyburzeniu budynku targu - centrum handlowego miasta La Recova połączono dwa istniejące wcześniej place - Plazoleta del Fuerte oraz Plaza del Victoria w obecną formę. Początkowo plac nosił nazwę Plaza de la Victoria a następnie Plaza 25 de Mayo, by w końcu przyjąć obecną nazwę, którą na polski można przetłumaczyć jako Plac Maja na pamiątkę Rewolucji Majowej 1810 r.
Znaczna część dzisiejszego placu pokrywa się z terenem najstarszego placu w Buenos, który nosił nazwę Plaza Mayor. Plac ten wytyczył w 1580, gdy zakładano miasto jego założyciel, hiszpański konkwistador Juan de Garay.
Centralną, wyłożoną płytami część placu od otaczających go ulic i zabudowy oddzielają tereny zielone z palmami, kwitnącymi krzewami i fontannami.
Na samym placu i wokół niego znajduje się kilka ciekawych obiektów. Po lewej stronie od wlotu Avenida de Mayo znajduje się budynek Ratusza Miejskiego czyli Palacio Municipal de la Ciudad de Buenos Aires. Budowę tego obiektu zlecił w 1890 r burmistrz Francisco P. Bollini. Budynek powstał na miejscu wcześniejszego, przestarzałego budynku komendy policji. W ramach oszczędności, przy wyburzaniu pod budowę Avenida de Mayo sąsiadującego z nowym ratuszem domu Zuberbühlera, do wykorzystania w nowym ratuszu zachowano dekoracyjne kafle i kandelabry. Kamień węgielny położono w sylwestra 1890 r, budowę ukończono w 1892, a uroczysta inauguracja nowej siedziby władz miasta odbyła się w marcu 1893 r. Budynek okazał się zbyt mały i w latach 1911-1914 został rozbudowany. Całość utrzymana jest w stylu Drugiego Cesarstwa czyli Empire...
Na prawo od wlotu Avenida de Mayo znajduje się gmach Cabildo de Buenos Aires. Pierwotny budynek przeznaczony dla rady miasta w czasach kolonialnych oraz dla rządu Wicekrólestwa Río de la Plata wzniesiono w latach 1608 - 1610, finansując ją z dochodów z portu. Jednakże już około roku 1682 budynek popadł w ruinę i potrzebna okazała się jego przebudowa. Nowy, dwupiętrowy budynek oparty na 11 łukach galerii z wieżą w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Avenida de Mayo rozpoczęto budować 23 lipca 1725. Jednak z braku pieniędzy budowa przeciągała się i jeszcze w czasie rewolucji 1810 r gmach nie był całkowicie ukończony. W 1889 r rozebrano wieżę i trzy północne łuki, aby uzyskać miejsce pod budowę Avenida de Mayo. W roku 1931 z kolei rozebrano trzy łuki południowe, aby dać miejsce na budowę Avenida Julio A Roca. I tak dzisiaj mamy jedynie fragment tej budowli z zachowaniem tylko pięciu łuków i centralnej wieżyczki. Po renowacji w 1940 r budynek pełni rolę Muzeum Narodowego Cabildo i Rewolucji Majowej - Museo Nacional del Cabildo y la Revolución de Mayo...
Widoczny po lewej budynek z wysoką wieżą zegarową to Pałac Legislatury Miasta Buenos Aires - Palacio de la Legislatura de la Ciudad de Buenos Aires. Wzniesiono go w stylu neoklasycystycznym. Budowę zatwierdzono w 1926 r a uroczyste otwarcie miało miejsce 3 października 1931 r. Wieża wysoka na 97 metrów mieści zegar o czterech tarczach o średnicy 4.5 m, z którym połączone jest pięć dzwonów noszących nazwy Santa Maria, Pinta, La Niña, La Porteña i największy o nazwie Argentina ważący 1800 kg. Wykonany w Niemczech carillon złożony z 30 dzwonów waży ogółem 27 ton i obecnie wraz ze specjalną ramą znajduje się w pergoli.
Wspaniałe wnętrza tego obiektu mogą pamiętać widzowie filmu Alana Parkera z 1996 r. "Evita". To właśnie tam kręcono większość scen filmu rozgrywających się we wnętrzach. Nic w tym dziwnego, bo to tutaj Pierwsza Dama, Eva Perón stworzyła po roku 1947, kiedy to kobiety uzyskały prawa wyborcze, Salon Rosado ("Różowy Salon" obecnie znany jako Salon Evya Perón) jako miejsce zarezerwowane dla zasiadających we władzach kobiet, gdzie mogły one omawiać istotne dla nich sprawy i jednocześnie miejsce, do którego mężczyźni mieli zakaz wstępu.
Południową stronę placu zajmują budynki administracji państwowej w tym Ministerstwo Gospodarki i Federalna Administracja Dochodów Publicznych czyli "ukochany" przez Argentyńczyków centralny urząd skarbowy, banki i obiekty handlowe.
Centralne miejsce na placu zajmuje Pirámide de Mayo czyli Piramida Maja. Jest to najstarszy pomnik narodowy w Buenos Aires. Rok po Rewolucji Majowej postanowiono uczcić to wydarzenie pomnikiem i zdecydowano się na stworzenie piramidy. Jej budowę zlecił pierwszy rząd terenu Provincias del Río de la Plata, który później przekształcił się w Argentynę - Junta Provisional Gubernativa w dniu 5 kwietnia 1811 r. Początkowo ideą była budowa tymczasowego pomnika z drewna jednak pod naciskiem architekta Pedro Vicente Cañete oraz profesora rzeźby na Uniwersytecie Valladolid Juana Gaspara Hernándeza, podjęto ostatecznie decyzję o budowie pomnika z trwałych materiałów. Inauguracja nie całkiem ukończonego pomnika miała miejsce w dniu Święta Narodowego 1811 r. Według historycznej grafiki piramida ta wyglądała tak (grafika ze strony https://www.buenosairesfreewalks.com/batips/curiosities-about-plaza-de-mayo/ ...
Ten w sumie niewielki pomnik nie satysfakcjonował ambicji władz. Uznawano go za tymczasowy. W roku 1826 prezydent Bernardino Rivadavia ogłosił budowę nowego, wspaniałego pomnika z fontanną odlaną z brązu by "zastąpić to, co istnieje dzisiaj". Jednak prezydent rok później z urzędu zrezygnował i projekt zrealizowany nie został. A "to co istnieje dzisiaj" zaczęło się powoli sypać. W konsekwencji w 1856 r malarz i architekt Prilidiano Pueyrredón otrzymał zlecenie na renowację pomnika. Pueyrredón zamiast bawić się w renowację po prostu obudował starą piramidę nową. Na szczycie nowej piramidy pojawiła się, wykonana przez francuskiego rzeźbiarza Josepha Dubourdieu, wysoka na 3.5 m statua alegorii Wolności odziana w czapkę frygijską, która do dziś jest symbolem Republiki Argentyny, a na rogach podstawy cztery postacie reprezentujące Nawigację, Przemysł, Naukę i Sztukę. Niestety, wykończenie powierzchni piramidy gipsem okazało się nietrwałe...
Ta zmiana okazała się nie być ostateczną. W 1859 r gipsowe powierzchnie zastąpiono marmurowymi, a w 1873, gdy figury ze stiuku i terrakoty coraz bardziej niszczały, zastąpiono je marmurowymi alegoriami Geografii, Astronomii, Nawigacji i Przemysłu, które wcześniej zdobiły pierwsze piętro Banco Provincia przy Calle San Martín. Kolejna zmiana wiązała się ze stuleciem Rewolucji Majowej. Piramida miała stać się elementem większego pomnika. W 1912 r przesunięto ważącą 225 ton konstrukcję o 63.17 m na obecne miejsce.
Wielkiego pomnika nie zrealizowano a dekretem z 21 maja 1942 r pomnik uznano za dzieło historyczne, co gwarantowało jego zachowanie. Ostatnia zmiana miała miejsce 8 grudnia 2005 r kiedy to władze zezwoliły na pochowanie pod pomnikiem urny z prochami Azuceny Villaflor, założycielki organizacji Madres de Plaza de Mayo - organizacji walczącej o rozliczenie zbrodni popełnionych w Argentynie podczas dyktatury generała Jorge Rafaela Videla przez tak zwane "Szwadrony Śmierci" (ale to już inna bolesna i długa historia)...
Kolejnym centralnym obiektem znajdującym się na Plaza de Mayo jest maszt flagowy umieszczony między Piramidą a Pałacem Prezydenckim, na którym cały czas powiewa flaga Argentyny.
Najważniejszy budynek przy Plaza de Mayo zajmuje wschodnią flankę placu. To Casa Rosada - Różowy Dom, chyba najbardziej znana budowla w Buenos Aires. Oficjalnie budynek ten nosi nazwę Casa de Gobierno czyli Dom Rządu. Pełni on funkcję urzędowej siedziby prezydenta chociaż normalnie prezydent rezyduje na przedmieściu Buenos Aires w Quinta presidencial de Olivos. Jednak to tutaj odbywają się ceremonie państwowe i z balkonu tego budynku prezydenci Argentyny przemawiają do zgromadzonych na placu tłumów... Na tej fasadzie (zachodniej) znajduje się też sławny balkon, z którego przemawiała uwielbiana przez ludzi Evita Peron...
Casa Rosada nie jest budynkiem zbyt wiekowym. Początki miasta Buenos Aires to rok 1536 gdy Don Pedro de Mendoza założył u ujścia niewielkiej, liczącej sobie zaledwie 64 kilometry rzeki Matanza inaczej zwanej też Riachuelo de los Navíos do La Platy osadę, którą nazwał Nuestra Señora del Buen Ayre (obecnie znajduje się tam dzielnica La Boca). Nieco później, w roku 1580, Juan de Garay założył, niejako obok, miasto wokół Plaza Mayor (w miejscu dzisiejszego Plaza de Mayo), i nazwał je Santísima Trinidad, jednak port zachował nazwę pierwszej osady. W miejscu, gdzie obecnie znajduje się Casa Rosada wzniesiono Królewski Fort o nazwie Don Juan Baltasar de Austria" w 1594 r. Prymitywny dość fort w 1713 r. zastąpiono budowlą znacznie solidniejszą z wieżami, strażnicami, otoczoną fosą, przez którą przerzucono most zwodzony. Ukończonej w roku 1720 budowli nadano nazwę Castillo San Miguel. W 1820 r Prezydent Bernardino Rivadavia zmodyfikował fort zastępując zwodzony most neoklasycystycznym portykiem. Ta obronna budowla służyła nie tylko celom obronnym, ale też była siedzibą władz najpierw hiszpańskich a następnie krajowych.
W 1855 r, na zapleczu fortu od strony rzeki wzniesiono, według projektu angielskiego architekta Edwarda Taylora, gmach urzędu celnego (obiekt ten nie zachował się do dziś a jego fundamenty przykrywa znajdujący się za Casa Rosada Park Kolumba). Następnie, w 1873 r wyburzono południową część Fortu i w tym miejscu wzniesiono gmach poczty, według projektu szwedzkiego architekta Carla Augusta Kihlberga. Przy bryle poczty, ukończonej w 1879 r w stylu włoskiego neorenesansu i empire, rządowy fort wyglądał mikro. W konsekwencji Prezydent Julio Roca zdecydował, że fort należy wyburzyć i w jego miejsce wznieść nowy gmach dla władz. To zadanie otrzymał kolejny szwedzki architekt Henrik Åberg. Jego projekt miał być spójny stylowo z budynkiem poczty. I tak powstał odrębny gmach. Wzniesiono go w latach 1882-1886. Przestronny budynek z pięknymi wnętrzami, z dużą liczbą balkonów, nowoczesny na swoje czasy był jednak nadal budowlą niezależną sąsiadującą z gmachem poczty. Kres tej sytuacji położył Prezydent Roca zlecając architektowi włoskiego pochodzenia Francesco Tamburini połączenie obu budynków. I tak w 1898 r gotowy był Casa Rosada w obecnym kształcie.
Gdy podziwialiśmy z zewnątrz Casa Rosada opuszczała go właśnie grupa gwardii honorowej...
Plaza de Mayo wiosną czyli w listopadzie rozkwita piękną zielenią. Kwiaty znane nam wcześniej jako "Duma Madery" rozkwitają tu jeszcze piękniej...
Piramida Maja nie jest jedynym pomnikiem znajdującym się na Plaza de Mayo. Po północnej stronie placu znajduje się konny pomnik Generała Manuela Belgrano. Kim był, że zasłużył sobie na konny pomnik w tak zaszczytnym miejscu stolicy - między masztem flagi państwowej a Casa Rosada? Pełne argentyńskie nazwiska są często prawie niemożliwe do zapamiętania stąd też są powszechnie skracane i tak Manuel José Joaquín del Corazón de Jesús Belgrano y González jest powszechnie znany jako Manuel Belgrano. Żył w latach 1770 - 1820. Był czwartym dzieckiem włoskiego imigranta. Pełnił funkcje urzędnicze, był ekonomistą, prawnikiem, politykiem i dowódcą wojskowym. Belgrano dowodził wojskami argentyńskimi ze zmiennym sukcesem. Walczył z Urugwajem i Peru. Czasem ponosił klęski a czasem zwycięstwa, ale zawsze bronił ojczyzny. Został bohaterem narodowym i uważany jest za jednego z Ojców Założycieli współczesnej Argentyny. Podczas kampanii wojennych stworzył wzór narodowej flagi Argentyny - dwa pasy jasno niebieskie przedzielone pasem białym. I taka flaga jest od 1816 r flagą o nazwie Bandera de Ornato czyli Flaga Ozdobna. W roku 1818 w centrum, na białym tle dodano złote tak zwane Słońce Majowe i w ten sposób powstała Bandera Oficial de Ceremonia czyli Oficjalna Flaga Ceremonialna. Choć obie są traktowane równorzędnie, to gdy wywieszane są obie Ceremonialna zawsze wisieć musi powyżej Ozdobnej.
W roku 1870 generałowie Bartolomé Mitre, Enrique Martínez i Manuel José Guerrico utworzyli komisję dla wzniesienia pomnika Manuela Belgrano. Twórcami pomnika wyznaczeni zostali francuski rzeźbiarz Louis-Robert Carrier-Belleuse, który wykonał postać Generała, oczywiście dzierżącego w ręce flagę Argentyny, natomiast twórcą konia był Manuel de Santa Coloma. Pomnik odlany z brązu wykonano we Francji w 1872 r. i następnie przewieziono go do Buenos Aires, gdzie jego odsłonięcie nastąpiło w dniu 24 września 1783 w rocznicę najważniejszej bitwy wygranej przez Generała Belgrano - Bitwy pod Tucumán. Początkowo pomnik ustawiono tyłem do Casa Rosada a przodem do Cabildo. Podczas rządów Prezydenta Marcelo Torcuato de Alveara w latach 1922 - 1928 uznano, że postument pod pomnikiem jest zbyt niski. Wzniesiono wtedy obecny granitowy postument, jednocześnie obracając pomnik tak, aby postać patrzyła na północ a koń nie wypinał zadu w stronę Casa Rosada...
Poza pomnikami, flagą i zielenią Plaza de Mayo zdobi też kilka niewielkich fontann.
Opuszczamy Plaza de Mayo zostawiając po prawej stronie Casa Rosada i ulicą Rivadavia kierujemy się w stronę starego portu. Po naszej lewej mijamy siedzibę Banku Narodu Argentyńskiego - Banco de la Nación Argentina - który w dniu 18 października 1891 r powołał do życia Prezydent Carlos Pellegrini. Miał on stabilizować sytuację finansową kraju po Panice 1890 r. Obecną siedzibę zaprojektował architekt Alejandro Bustillo a wzniesiono ją w dwóch etapach w latach 1940 - 1955.
Po naszej prawej pozostaje północne skrzydło Casa Rosada.
Nieco niżej mijamy pomnik Juana de Garaya. To hiszpański konkwistador, który wyruszył do Ameryki w 1543. Działał najpierw w Peru, później na terenie dzisiejszych Boliwii i Paragwaju,potem przybył na terytorium dzisiejszej Argentyny i założył dzisiejsze Buenos Aires. Jego pomnik autorstwa niemieckiego rzeźbiarza Gustava Eberleina wykonany został z brązu i odsłonięty w 1915 r w 335 rocznicę powstania miasta. Postać triumfującego mężczyzny w średnim wieku odzianego w strój konkwistadora jedną ręką opiera się na mieczu natomiast drugą wskazuje na ziemię w geście mówiącym "to tu będzie moje miasto". Nie zobaczył jednak Garay rozkwitu swego miasta gdyż w 1583 r zginął podczas podróży do Santa Fe w wyniku napadu tubylców.
Za pomnikiem znajduje się święte drzewo - dąb szypułkowy - wychodowany ze szczepki symbolu baskijskiej wolności - Drzewa z Gerniki - árbol de Guernica a po baskijsku Gernikako Arbola, pod którym Wielmożowie Biskajscy a następnie Królowie Kastylijscy i Hiszpańscy przysięgali przestrzegać przywilejów biskajskich
Jeszcze niżej znajduje się pomnik Admirała Williama Browna. Urodził się w Foxford, County Mayo, Ireland, 22 czerwca1777 by w 1793 r wyemigrować do Baltimore. Gdy jego ojciec zmarł, na żółtą febrę, William spotkał nad rzeką Delaware kapitana statku zacumowanego w porcie i otrzymał pracę na tym statku jako steward kapitana. Przez 10 lat w marynarce handlowej dosłużył się rangi kapitana. Podczas wojen napoleońskich został najpierw wcielony przymusowo do Królewskiej Marynarki Wojennej, uciekł do Francuzów, którzy nie uwierzyli mu i osadzili go w twierdzy w Lorient a później Verdun, skąd uciekł. Po powrocie do Anglii ożenił się, rozstał z morzem i w 1809 r wyemigrował do Montevideo w Urugwaju gdzie stal się kupcem. W ramach działalności handlowej nabył udział w statku Eliza, którym przewożono towary z Montevideo do Buenos Aires. Dzięki korzystnym transakcjom handlowym zgromadził dość środków by nabyć szkuner Industria i otworzyć regularną usługę przewozu na tej trasie. Hiszpanie zniszczyli jego statek w obawie, że jego działalność zagrozi interesom hiszpańskim. W obronie przed hiszpańskimi atakami na żeglugę argentyńską Argentyńczycy stworzyli własną flotę obronną i w niej Brown znalazł miejsce jako podpułkownik. Kolejnym awansem było mianowanie go na Dowódcę Floty Argentyny. Uważany jest za ojca argentyńskiej marynarki i jej sukcesów w Wojnie o Niepodległość i kolejnych bataliach morskich - wojnie przeciwko Cesarstwu Brazylii i walkach z francusko-angielską blokadą Río de la Plata zabezpieczających morską niezależność Argentyny. Na jego cześć nie tylko wystawiono pomnik, ale też nazwano wiele jednostek argentyńskiej floty, szkołę i kluby sportowe.
I tak zeszliśmy na ulicę Bartolomé Mitre przed gmach Centro Cultural Kirchner...
Dalsze zdjęcia i wspomnienia z tego spaceru w kolejnym wpisie...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz