Fondamenta Santa Chiara to jeden z najruchliwszych punktów w Wenecji. Tutaj przesiadają się na vaporetto, kursujące do różnych części miasta. ci którzy przyjechali autobusami miejskimi z lądu stałego - od Mestre - po Ponte della Libertà. Tutaj też przesiada się część turystów, których na Piazzale Roma wysadzają autokary,zanim udadzą się na parking na sztucznej wyspie Tronchetto. Aby ułatwić poruszanie się między terminalem autobusowym a dworcem kolejowym wybudowano czwarty most nad Canal Grande. Projektantem tego dość kontrowersyjnego mostu był Santiago Calatrava. Most oddano do użytku 11 września 2008 r. jako Most Konstytucji. Zostawiamy go za sobą i dalej rozkoszujemy się widokami zabudowy brzegów Canal Grande.
Zaraz za mostem na prawym brzegu, od Rio Novo do Rio dei Tolentini, rozciąga się park Giardini Papadopoli. Teren, który zajmuje obecnie park należał do klasztoru klarysek, zlikwidowanego za czasów napoleońskich w 1810 r. Początkowo klasztor użytkowano do celów świeckich, a następnie po prostu go rozebrano. Park założono na miejscu klasztoru w latach 1834-1835 r., według projektu Francesco Bagnara. Zleceniodawcą była Teresa Mosconi, żona hrabiego Spiridione Papadopoli. Z oryginalnej powierzchni parku 12 000 m², na skutek przekopania Rio Novo w 1933 r,. pozostało 7 500 m². Park posiada bogaty drzewostan złożony między innymi z: dębów, cyprysów, cedrów, cisów i klonów oraz kilku gatunków palm.
W głębi za mostem nad Rio dei Tolentini widać Kościół San Nicola da Tolentino. Jest to kolejny bardzo ciekawy i wart odwiedzenia obiekt. Pierwszą kaplicę w tym miejscu pobudowali Klerycy Regularni, teatyni w 1528 r., dla św. Kajetana z Thieny i jego zwolenników, po tym jak po ucieczce ze złupionego przez Cesarza Karola V w 1527 r. Rzymu, osiedlili się w Wenecji. Kaplica szybko okazała się zbyt mała i już w 1590 r. przystąpiono do budowy znacznie większej świątyni, według projektu Vincenza Scamozziego. Kamień węgielny położono 7 listopada 1591 roku, ale współpraca z architektem nie układała się i prace ciągnęły się w nieskończoność. Ostatecznie budowę ukończono dopiero w 1671 roku. Nie ukończono jednak fasady i w jej miejsce w latach 1706–1714 dobudowany został okazały, wolnostojący portyk w stylu klasycznym, projektu Andrea Tirali...
W hotelu Carlton on the Grand Canal, vis a vis dworca kolejowego Santa Lucia, możemy zatrzymać się za nieco ponad 500 zł za dobę. Niewątpliwą atrakcją jest taras widokowy na czwartym piętrze...
Kilka kroków dalej mijamy kościół San Simeone Piccolo. Kościół ten jest jednym z ostatnich wybudowanych w Wenecji w jednej z biedniejszych dzielnic. Wzniesiono go w stylu neoklasycznego eklektyzmu, w latach 1718–38, według projektu Giovanniego Antonio Scalfarotto, na miejscu wcześniejszej budowli (według przekazów z 966 r.). Pierwszy kościół spłonął i na jego miejscu powstał kolejny, po roku 1149. Dotrwał on w stanie ruiny do początków XVIII w. kiedy to podjęto decyzję o budowie nowej świątyni. Obecny kościół stanowi połączenie trzech wyróżniających się elementów. Pierwszy to pronaos oparty na korynckich kolumnach z trójkątnym tympanonem, który wypełnia XVIII-wieczna, marmurowa płaskorzeźba dłuta Francesca Cabianki, przedstawiająca Męczeństwo świętych Symeona i Judy. Drugi to korpus główny na planie koła nakryty kopułą pokrytą miedzianą blachą, z posągiem Odkupiciela na szczycie mniejszej kopułki wieńczącej latarnię. Trzecim jest prezbiterium, w którego centrum umieszczony został wolno stojący ołtarz główny. Pod posadzką kościoła znajdują się jedyne w Wenecji katakumby mieszczące groby patrycjuszy. Ciekawostką jest to, że od 1977 r. jest to jedyny kościół w Wenecji, gdzie odprawiana jest tradycyjna Msza Trydencka, a od 2006 r., po kilku latach wyłączenia z użytkowania, kościół został ponownie otwarty i powierzony Bractwu Kapłańskiemu Świętego Piotra jako kapelania tradycjonalistyczna.
Kolejne pałace nad kanałem to Palazzo Foscari Contarini oraz Palazzo Adoldo.
Palazzo Adoldo powstał w pierwszej połowie XIV w., dla wywodzącej się z Cypru greckiej rodziny Adoldo, osiadłej w Wenecji we wczesnych latach Republiki. Warto wspomnieć, że rodzina ta była właścicielem greckiej wyspy Andros i połowy wyspy Sercino. Rodzina wspierała sąsiadujący z pałacem kościół San Simeone Piccolo, Lucia Adoldo podarował pałac kościołowi.
Pałac Foscari Contarini składa się z dwóch części tworzących kształt litery "U". Na zdjęciu widzimy tylko prawą część pałacu, wzniesioną w XVI w. w stylu renesansowym na miejscu wcześniejszego budynku. We wcześniejszym pałacu urodził się w 1375 r. Francesco Foscari, przyszły doża, który rządził miastem przez ponad trzydzieści lat. Podczas jego panowania Wenecja prowadziła ciągłe wojny powiększając terytorium swojego panowania. Za jego rządów ukończono też Pałac Dożów. Inni wybitni mieszkańcy tego pałacu to biskup Padwy, od 1481 r., Pietro Foscari oraz patriarcha Wenecji od 1741 r. Alvise Foscari. Niestety ród wygasł w 1810 r., dzięki wyborom jej ostatnich przedstawicieli, którzy woleli oddać się życiu zakonnemu. Obecnie oba pałace zajmuje Instytut Zapobiegania Wypadkom w Pracy
Palazzo Giovanelli (po prawej) pochodzi z XV w. i w swojej oryginalnej formie przypisywany był architektowi Filippo Calendar (projektantowi Palazzo Ducale). Gotycka budowla przeszła poważne zmiany w latach 1847-1848, dokonane przez architekta Giovanniego Battistę Meduna. Pierwszym właścicielem pałacu był Giovanni Battista Donà, przedstawiciel jednego z najznamienitszych rodów weneckich, z którego wywodziło się aż trzech dożów. W roku 1538 budynek przeszedł w posiadanie kondotiera Francesco Maria della Rovere, Księcia Urbino w latach 1508-1516 oraz 1521-1538 (w okresie stanowiącym przerwę tytuł należał do władcy Florencji Wawrzyńca II Medyceusza). Wydając wiele na wystawne życie w Wenecji delle Rovere zadłużył majątek i zmuszony był, w ramach spłaty długów, przekazać pałac rodzinie Giovannelli. Nowi właściciele pochodzili z Bergamasco w Piemoncie, a majątek zbudowali inwestując w kopalnie na Węgrzech. Rodzina była tak bogata, że w 1668 r. kupiła sobie tytuł szlachecki płacąc na rzecz Serenissimy, której budżet nadszarpnęły wojny z Turcją gigantyczną kwotę 100,000 dukatów. Dziesięć lat później cesarz nadał im także tytuł hrabiów Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Natomiast w XIX w. od Cesarza Austrii uzyskali tytuł książęcy.
Budynek obok, z którego fasady dosłownie sypie się tynk to Casa Correr...
Fondaco dei Turchi to jedna z najlepszych lokalizacji wzdłuż Canal Grande o bardzo ciekawej historii. Początki pałacu sięgają około roku 1225 kiedy to przybyły z miasta Pesaro Giacomo Palmieri. Założyciel rodu Pesaro wybudował w tym miejscu gotycki pałac z atrium i dostępem do kanału w formie nabrzeża, którego fasada miała po bokach kończyć się wieżami, których jednak nigdy nie wybudowano. Obiekt był tak atrakcyjny, że w 1381 r wenecki Senat wyasygnował kwotę 10,000 dukatów i odkupił go od pierwotnych właścicieli. W tym czasie wielkie przysługi w wojnie z Genuą oddał Wenecji Markiz Ferrary Mikołaj II d’Este. Jako wynagrodzenie otrzymał od Wenecji ten właśnie pałac. Jednak stosunki między Serenissimą a Panami d'Este pełne były wzlotów i upadków, gdyż d'Este raz wspierali Wenecję, a innym razem jej przeciwników. Czarę goryczy przelało przystąpienie Alfonsa I d’Este do antyweneckiej Ligi w Cambrai. Pałac mu odebrano i przekazano papieżowi Juliuszowi II, który umieścił tam siedzibę nuncjatury. Z kolei Leon X przekazał pałac prałatowi Altobello Averoldo. Gdy ród d'Este ponownie wsparł Wenecję w 1527 r. pałac ponownie trafił w ich posiadanie. Właścicielami pozostali do roku 1602, kiedy Cezar d’Este przekazał pałac kardynałowi Aldobrandiniemu. Ten z kolei w 1618 roku sprzedał posiadłość Antoniowi Priuli, który w tym samym roku wybrany został dożą Wenecji.
Priuli wydzierżawił w 1621 r. pałac kupcom tureckim, którzy przebudowali go tak, by parter pełnił funkcję handlową. Stworzyli tam meczet i salę ablucji, natomiast pozostałe piętra przebudowali na mieszkania. Niestety wojny nie sprzyjają rozwojowi handlu, szczególnie opartego na wymianie towarowej między państwami pozostającymi w stanie wojny, o czym przekonali się kupcy tureccy podczas IV wojny między Wenecją a Turcją w latach 1645–1669. Pałac zaczął podupadać i dochody z czynszu malały. Kolejni przedstawiciele rodu Pesaro tolerowali to do roku 1838 kiedy to dziedzic pałacu, Leonardo Manin sprzedał go przedsiębiorcy Busettowi. Restauracji budynku dokonali Austriacy w 1858 r a w 1860 Rada Miasta odkupiła go za 80 tysięcy florenów austriackich. W 1865 budynek stał się siedzibą Museo Correr jednak konieczna była jego gruntowna renowacja. Rozpoczęto ją w 1869 i zajęła blisko pół wieku. W roku 1923 zbiory Museo Correr przeniesiono do gmachów Procuratie Nuove i Ala Napoleonica, a w Fondaco dei Turchi utworzono działające tam obecnie Muzeum Historii Naturalnej .Chętnych do odwiedzenia tego muzeum przyjemność ta kosztować będzie po 8 € za dorosłego oraz 5.50 € za dziecko lub seniora...
Budynek z czerwonej cegły to Fondaco del Megio - najmniej dekoracyjny budynek wzdłuż całego Canal Grande. Jedyną jego ozdobą jest płaskorzeźba przedstawiająca Lwa Św. Marka - taka, jaką oznaczano kiedyś wszystkie budynki publiczne w Wenecji. Budynek powstał w XIII w. Wybudowały go władze na skład zboża. Aż do upadku Republiki w budynku tym przechowywano zapasy prosa, które w weneckim dialekcie nazywa się megio. I stąd nazwa budynku. Przez wiele lat budynek stał opuszczony, aż ostatecznie dokonano jego adaptacji na szkołę podstawową, która do dzisiaj się w nim znajduje.
Palazzo Belloni Battagia z dwoma szpicami na dachu to wzniesiona w XVII w. rezydencja rodziny Belloni, prawników a jednocześnie handlowców, zaprojektowana najprawdopodobniej przez Baldassarre Longhena. Barokowa fasada tego pałacu posiada bardzo bogatą dekorację rzeźbiarską. Rodzina Belloni została przyjęta w poczet patrycjatu weneckiego w 1647 roku. Wprawdzie rezydencję przebudowano, jak większość weneckich pałaców w XIX w. to zachowały się tam freski Giuseppe Borsato i Giovanni Battista Canal. Dziś jest siedzibą Instytutu Handlu Zagranicznego.
Jeszcze bogatszą historię ma znajdujący się obok Ca' Tron. Rodzina Tron należała od wieków do najznamienitszych weneckich rodów. I od początku mieszkała w tej samej lokalizacji. Zanim w XVI w. zdecydowali się na budowę nowej rezydencji znajdował się tu pałac w stylu gotyckim. Trudno przypisać autorstwo pałacu bezpośrednio Jacopo Sansovino, ale bardzo widoczne są wpływy tego architekta na kształt obiektu. Pałac był tak wspaniały, że ww 1635 r. został wybrany przez Senat na siedzibę ambasady francuskiego króla Ludwika XIII. W XVIII w. pałac został powiększony według projektu Antonio Gaspariego który stworzył między innymi wspaniałą salę balową, niestety rozebraną w połowie XIX w. Pałac był tak wspaniały a pozycja rodu Tron tak wysoka, że w swoim pałacu gościli między innymi w 1684 r. Maksymiliana, Elektora Bawarskiego. Z rodziny Tron wywodził się wprawdzie tylko jeden Doża, Niccolo Tron wybrany na to stanowisko w 1471 r, to z drugiej strony rodzina ta dała Wenecji wielu prokuratorów, senatorów, polityków i generałów. Wybitną osobowością był Andrea Tron, który w roku 1775 gościł w pałacu Cesarza Austrii Józefa II organizując przy okazji wspaniały bal. Wybitną postacią była też jego żona, Caterina Dolfin, która swoimi poglądami i wspieraniem ruchów oświeceniowych naraziła się Inkwizycji i zmuszona została z Wenecji uciekać. Senator Francesco Tron, wnuk Andrei, zmarł w tym pałacu w 1793 r. a w 1828 roku zmarłą ostatnia przedstawicielka rodu Tronów, Cecylia. Pałac odziedziczyła jej córka Chiara Maria, która poślubiła Donà delle Rose. Pod nowymi właścicielami pałac znacznie podupadł i w stanie wymagającym poważnego remontu trafił w ręce Uniwersytetu Weneckiego. Po remoncie umieszczono w nim Katedrę Urbanistyki Wydziału Architektury.
Palazzo Duodo oryginalnie wzniesiono w XV w.. Kilkakrotnie zmieniał właścicieli a ostatnim był w 1808 r. niejaki Carlo Duodo i obecna nazwa pochodzi od jego nazwiska.
Kościół San Stae a właściwie Kościół św. Eustachego - Chiesa di Sant’Eustachio - swą historią sięga roku 966, chociaż według innych źródeł został zbudowany przez Obelario, pierwszego biskupa Olivolo, pod koniec VIII wieku. Kościół powstał z inicjatywy trzech rodzin posiadających swoje siedziby w okolicy - Tron, Zusto i Adoaldo. Co ciekawe nie wspomina o nim Andrea Dandolo, opisując w swojej kronice wielki pożar z 1105 roku. Pierwsze wzmianki o kościele w dokumentach pojawiają się w 1127 r. Tę budowlę rozebrano w 1678 roku i na jej miejscu wzniesiono nowy kościół zwrócony frontem do Canal Grande. Projektantem był Giovanni Grassi natomiast wspaniałą fasadę stworzył Domenico Rossi, którego projekt wygrał pośród 12 przedstawionych do konkursu. Środki na realizację projektu zapewnił testamentem doża Alvise II Moceniga, który został tu pochowany w 1709 r. Drugi spoczywający to Doża to Marco Foscarini pochowany w 1763 roku w rodzinnej kaplicy. Fasada kościoła wykonana z białego kamienia z Istrii składa się z czterech kompozytowych kolumn spoczywających na wysokich postumentach, które wspierają wieńczący szczyt tympanon. Na tympanonie osadzono trzy figury - Zbawiciela (w centrum), Wiarę i Nadzieję autorstwa Antonia Corradiniego. Bezpośrednio nad portalem znajduje się rzeźba Giuseppe Torretto, Aniołowie. Dekoracja wnętrza to przegląd sztuki weneckiej XVIII w. Znajdziemy tu prace rzeźbiarskie Giuseppe Torretto, Antonio Tarsia, Pietro Baratta, czy Antonio Corradini oraz obrazy mistrzów Sebastiano Ricciego, Giambattisty Tiepolo, Giovanniego Battisty Pittoniego i Giovanniego Battisty Piazzetty. Obecny wspaniały wygląd kościół zawdzięcza temu, że szwajcarska fundacja Pro-Venezia, aby uczcić twórcę fasady, który pochodził z Ticino w latach 1977–1979 przeprowadziła jego drobiazgową renowację.
Po lewej stronie kościoła znajduje się "zrośnięty" z nim budynek "Scuola dei Tiraoro e Battioro" . Ten barokowy budyneczek ukończony w 1711 r. według projektu Giacomo Gaspariego należał do założonej w 1420 r gildii złotników. Liczyła w tym czasie zaledwie 48 członków. Tiraoro wytwarzali złote nici do produkcji tekstyliów, odzieży i złotnictwa. Battioro natomiast przetwarzali złoto na cienkie arkusze do dekoracji dzieł sztuki. Pod rządami francuskimi gildię zlikwidowano przejmując znaczny majątek a za czasów austriackich budynek najpierw sprzedano Angeli Barbarigo, która zamierzała stworzyć w nim miejsce kultu religijnego, a następnie przekształcono na skład węgla. Ostatecznie w 1876 roku budynek zakupił handlarz antykami Antonio Correra, który przywrócił go do użytku jako galerię wystawową, którą to funkcję pełni on do dziś.
We wcześniejszych opisach pojawiało się już nazwisko rodziny Pesaro. I do niej też należał kolejny pałac przy Canal Grande - Ca' Pesaro. Budowę nowej rezydencji na miejscu wcześniejszych obiektów należących do rodziny zainicjował Giovanni Pesaro, genialny dyplomata i ekspert polityk, wybrany dożą 8 kwietnia 1658 r. a zmarły 30 września 1659 r. (Ciekawostką z jego życia było, że gdy owdowiał za drugą żonę pojął swoją gospodynię Marię, co bardzo wzburzyło Wenecjan, którzy nazywali ją "servetta dogaressa".) Budowa pałacu trwała od 1652 do 1710 roku. Projektantem był architekt rodziny Baldassare Longhena. Niestety Longhena zmarł gdy ukończone było dopiero drugie piętro fasady. Wtedy ukończenie prac zlecono Gian Antonio Gaspariemu, który ściśle realizował oryginalny projekt. Patrząc na fasadę można sobie wyobrazić, jak bogate było wyposażenie wnętrz. Z dekoracji wnętrz do dziś zobaczyć można prace artystów takich, jak Bambini, Pittoni, Crosato, Trevisani czy.Girolamo Brusaferro. Kolekcja dzieł sztuki zgromadzona przez rodzinę składała się z dzieł najwybitniejszych weneckich, i nie tylko, twórców XVII i XVIII w. jak Vivarini, Carpaccio, Bellini, Giorgione, Titian, Tintoretto,i wielu innych. Jak wspomniałem wcześniej, ród Pesaro wygasł w roku 1830 ale przed śmiercią rodzinne zbiory trafiły na licytację w Sotheby's w Londynie i zostały rozproszone po świecie. Pałac przeszedł na rodzinę Gradenigo, później przez krótki czas wykorzystywany był na szkołę przez ormiańskich mechitarystów (benedyktynów obrządku ormiańskiego) a w końcu zakupiła go rodzina Bevilacqua. I to przedstawicielka tego rodu zadecydowała o przyszłości i obecnej funkcji pałacu. Księżna Felicita Bevilacqua La Masa w 1898 podarowała pałac Wenecji na Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Muzeum działa od 1902 r. w 10 salach wystawowych prezentując zbiory sztuki XIX i XX w. Natomiast trzecie piętro zajmuje utworzone w 1928 r. Muzeum Sztuki Orientalnej gdzie podziwiać można złożone z ponad 3000 eksponatów przywiezione z Azji prywatne zbiory zgromadzone przez Księcia Henry of Bourbon-Parma, Hrabiego Bardi podczas podróży po Azji w latach 1887-1889 i pod koniec XIX w. podarowane Państwu Włoskiemu. Kolekcja jest jednym z największych na świecie zbiorów prac japońskich z Okresu Edo obejmującego lata 1614-1868. Inne obiekty pochodzą z Chin, indonezyjskiej Jawy, Syjamu czy Kambodży. Zainteresowani mogą zwiedzić oba muzea wykupując bilet łączony za 14 € od osoby lub tylko muzeum orientalne za 10 € od osoby. Wybór zależy od zainteresowań...
Palazzo Donà Sangiantoffetti, którego fragment widać po lewej stronie nie zwraca na siebie szczególnej uwagi i pewnie nie wspominałbym o nim przy tym i kolejnym zdjęciu gdyby nie drobna ciekawostka - otóż w roku 2011 zakupił go nie kto inny jak Johnny Depp. którego chyba przedstawiać nie trzeba...
Ca' Corner della Regina, na zdjęciu poniżej największy, powstał na miejscu wcześniejszych budowli, które wyburzono, aby zrobić dla niego miejsce. Pałac zaprojektował Giuseppe Sardi natomiast wnętrza w 1724 przebudował Domenico Rossi. W pałacu do 1800 r. mieszkali ostatni członkowie rodziny zmarli bezpotomnie, przynajmniej oficjalnie, gdyż zajmowali wysokie stanowiska kościelne. Testamentem pałac przekazany został papiestwu i najpierw służył celom charytatywnym a później stał się siedzibą kościelnej instytucji finansowej Monte de Pieta. Gdy Monte di Pietà została przeniesiona do Mestre, budynek został sprzedany Biennale w Wenecji, które zainstalowało tu Archiwum Historyczne Sztuki Współczesnej.
Ale skąd w nazwie "Królowej"? Otóż w pałacu, który istniał tu wcześniej urodziła się jako córka Marco Corner di San Cassiano i Fiorenzy Crispo Caterina Corner. W wieku 13 lat wydano ją za mąż za króla Cypru Jakuba II z Lusignano. W 1473 roku, gdy była w ósmym miesiącu ciąży, została wdową. Ciężarna wdowa została królową. Jakub III urodził się w sierpniu 1474 roku, ale był tak chorowity i słaby, że zmarł na malarię w wieku zaledwie jednego roku. Królowa zbyt młoda i słaba próbowała bronić swojej niezależności jednak oddała się w końcu pod opiekę Wenecji i przy nacisku dowódcy floty da mar Francesco Priuli w lutym 1489 formalnie abdykowała w katedrze w Famaguście. Cztery miesiące później przybyła do Wenecji, witana przez doża Agostino Barbarigo i oficjalnie ofiarowała swoje królestwo Wenecji w bazylice św. Marka. Caterina zmarła na żołądek 10 lipca 1510 r.
Palazzo Correggio to wynik przebudowy w XVIII w. wcześniejszego pałacu dokonanej przez ucznia architekta Andrei Tirali na zlecenie Orazio Correggio. Rodzina Correggio pochodziła z Bergamo a majątek taki, że w 1646 r. za 100 000 dukatów mogła wkupić się do weneckiej arystokracji, zdobyła na handlu skórami. Przez lata rodzina podzieliła się na kilka gałęzi i gałąź, która była właścicielem tego pałacu wymarła wraz z samobójczą śmiercią spowodowaną kłopotami ekonomicznymi Zandonà Correggio, 25 czerwca 1738 r. po tym, jak wszystko co dało się sprzedać sprzedał żydowskim handlarzom z weneckiego getta.
I najmniejszy, najbardziej po prawej Palazzo Donà Sangiantoffetti - może wkrótce Palazzo Depp... Pałac, a raczej pałacyk wybudowany został w XVII w. przez pochodzącą z Cremony rodzinę Toffetti, która kupiła sobie pozycję wśród weneckiej arystokracji przekazując Serenissimie należące do niej okręty podczas prowadzonej wojny z Turkami. Później zmieniał kilkakrotnie właścicieli, był tkalnią i domem doży, pełnił funkcję łaźni a w czasie II Wojny Światowej jako własność żydowska został skonfiskowany i zamieniony na szkołę. Następnie został porzucony i popadł w ruinę. W roku 2010 Johnny Depp i Angelina Jolie kręcili w Wenecji film "Turysta" i Johnny zakochał się w tym mieście co spowodowało, że zakupił pałacyk za drobną kwotę 12 milionów dolarów... Obiekt ma nieco ponad 700 metrów kwadratowych powierzchni, cztery piętra, pokoje z freskami na sufitach i wyeksponowanymi belkami stropowymi, windę, duże salony, siedem sypialni i dziewięć łazienek oraz prywatną przystań dla łodzi. Niektóre źródła mówią jednak, że transakcja nie została ostatecznie sfinalizowana...
Ciemno-czerwony budynek po prawej to Ca' Favretto - gotycki pałac z XIV w, który oryginalnie należał do rodziny Bragadina. Przez wieki pałac był wielokrotnie przebudowywany a dziś mieści się w nim hotel San Cassiano w którym możemy się zatrzymać przeznaczając na to od 300 zł w górę.
Kilka słów o rodzinie Bragadina. To jedna z 24 najstarszych rodzin weneckich - założycieli miasta. Oryginalnie nosili nazwisko Ipato, które zmienili na Bragadina już w VIII w. Byli jedną z czterech „ewangelicznych” rodzin, które podpisały akt założycielski w 725 r. Orso Ipato był trzecim, ale pierwszym wybranym bez ingerencji Bizancjum, dożą od 726 r. Dla uniezależnienia się od Bizancjum zorganizował pomoc dla cesarstwa w odzyskaniu Rawenny z rąk Longobardów. Po nim władzę w 742 r. objął kolejny doża z rodu Teodato Ipato, który przeniósł stolicę Republiki Weneckiej z Eraclei do Malamocco. Przez stulecia przedstawiciele rodziny zajmowali ważne stanowiska przyczyniając się do budowania potęgi Serenissimy. Jedną z najznamienitszych postaci w rodzie a zarazem najbardziej tragiczną był Admirał Marc'Antonio Bragadina. Był on dowódcą weneckiej obrony Famagusty przed Turkami. Oblężenie trwało od 18 września 1570 roku do 6 sierpnia 1571. Bragadina do obrony miał 5000 ludzi, od stycznia 1571 dodatkowy 1000, który przełamał turecką blokadę. Mustafa Lala Pasza, dowódca wojsk osmańskich dysponował siłami rzędu 200,000 ludzi, ciężka artyleria i flota. Według źródeł weneckich, w walkach o Famagustę zginęło około 100,000 Turków. W końcu Mustafa Lala Pasza zaproponował Wenecjanom honorowe poddanie się i możliwość wolnego odpłynięcia na Kretę. Pając już tylko 700 gotowych do obrony ale wyczerpanych i głodnych mężczyzn Bragandina przystał na ofertę i 31 lipca 1571 roku, poddał się wysyłając wcześniej posłańca z pożegnalnym listem do doży. Turcy nie dotrzymali warunków. Bragadina został uwięziony, Musatafà osobiście obciął mu uszy, a następnie poddawał go najbardziej okrutnym torturom przez piętnaście dni aż w końcu kazał obedrzeć go żywcem ze skóry. W ramach zemsty jego garbowaną skórę wypełnioną słomą (inni podają, że końskim włosiem) powieszono na maszcie flagowym tureckiego okrętu, a następnie przewieziono do Konstantynopola. Ponoć nawet sułtan Selim II był wstrząśnięty tym okrucieństwem. W roku 1580 skóra obrońcy Famagusty została wykradziona z arsenału w Stambule przez Girolamo Polidoro i przewieziona do Wenecji. Za ten bohaterski czyn Polidoro otrzymał dożywotnią emeryturę w wysokości pięciu dukatów miesięcznie. Odzyskana skóra znajduje się w urnie, która wieńczy nagrobny pomnik Marc'Antonio Bragadina w bazylice San Giovanni e Paolo.
Tak wygląda dziś pomnik Marc'Antonio Bragadina, który zaprojektował Vincenzo Scamozzi a do którego popiersie wyrzeźbił Alessandro Vittoria.
(Zdjęcie ze strony https://pl.wikipedia.org/wiki/Marcantonio_Bragadin_ (genera%C5%82)#/media/Plik:Interior_of_Santi_Giovanni_e_Paolo_(Venice)_-_Monument_to_Marcantonio_Bragadin.jpg autor Didier Descouens)
Po prawej różowy Palazzo Fontana Rezzonico i zielonkawy Palazzo Giusti.
Pescheria di Rialto to funkcjonujący od wtorku do soboty w godzinach przedpołudniowych, od 7.30 do 12.00, targ rybny. A jak ważny był dla Wenecjan handel rybami wskazuje to, że specjalne rozporządzenie regulujące zasady handlu rybami wprowadzono w życie już w roku 1173. Piękny budynek w stylu weneckiego gotyku to historyczne "oszustwo" gdyż jest to neogotycka budowla, zbudowana przez Domenico Rupolo i Cesare Laurenti w 1907 roku. Widoczna na tle białego narożnika figura to rzeźba z brązu przedstawiająca św. Piotra, jednego z najsłynniejszych rybaków w historii, dzieło Cesare Laurenti. Niejako zespolony z budynkiem jest niewielki plac - Campo della Pescaria. Gdy targ rybny kończy działalność ożywają tu liczne restauracje - głównie specjalizujące się w potrawach z surowców pochodzących z morza...
Szybki rzut oka na przeciwległy brzeg Canal Grande bo tam dwa wspaniałe pałace. Pierwszy z nich to słynny Ca' d'Oro. Pałac występuje też pod inną nazwą jako Palazzo Santa Sofia. Pałac powstał w latach 1421-1440 w stylu weneckiego gotyku na zlecenie przedstawiciela jednego z najznamienitszych rodów weneckich, z którego wywodziło się aż ośmiu dożów - prokuratora Sw. Marka Marino Contariniego. Chociaż głównymi wykonawcami zlecenia byli ojciec i syn Giovanni i Bartolomeo Bon to w realizację zaangażowani byli też inni twórcy. Niewiele znaleźć można odnośnie losów pałacu w kolejnych wiekach. Wiadomo jedynie, że drogą dziedziczenia pałac przeszedł na syna - Pietro - a następnie wnuczki jego fundatora. Wnętrza pałacu były przebudowywane i dzielone zgodnie z potrzebami kolejnych właścicieli aż do XIX w. kiedy to pojawia się nowy jego właściciel. W roku 1846 mocno zaniedbany pałac zakupił niejaki Alessandro Trubetzkoy, urodzony w Sankt Petersburgu książę i oficer armii rosyjskiej. Pałac zakupił jako prezent dla uwielbianej primabaleriny, uznawanej za najwybitniejszą tancerkę XIX w. Marii Taglioni. Aby dostosować obiekt do potrzeb nowej użytkowniczki zlecenie na przebudowę otrzymał architekt Giovanni Battista Meduna. Jego działania jednak poczyniły w budynku więcej szkód niż przyniosły korzyści. Kolejnym i ostatnim prywatnym właścicielem pałacu został w 1894 r. za 170.000 lirów baron Giorgio Franchetti, kolekcjoner dzieł sztuki, którego intencją było znalezienie odpowiedniego miejsca na prezentację zgromadzonej przez lata kolekcji dzieł sztuki i przywrócenie pałacu do jego pierwotnej świetności. Ostatecznie w 1916 r. Franchetti podarował pałac i swoje zbiory Państwu Włoskiemu co zaowocowało utworzeniem działającej dam obecnie Galleria Giorgio Franchetti alla Ca' d'Oro. Warto zwiedzić poświęcając na bilet wstępu € 13...
Budynek na lewo od Ca' d'Oro to Palazzo Giusti inaczej znany jako Palazzo Miani Coletti Giusti. Pałac powstał w 1766 r w stylu neoklasycznym. Projektantem pałacu był architekt Antonio Visentini. Jest on połączony obecnie z Ca' d'Oro i mieści się w nim część wystawy oraz pracownie konserwatorskie.
Ca'Sagredo przedstawiłem w poprzednim wpisie...
Również w poprzednim wpisie pojawił się Palazzetto Foscari.
Palace Michiel dalle Colonne także opisany został w poprzednim artykule.
Narożny budynek z zielonymi pnączami na balkonie to Palazzo Bollani Erizzo. Pałac powstał w XIII w. W wieku XVI zamieszkiwał w nim wybitny poeta i dramatopisarz Pietro Aretino. Pałac wielokrotnie zmieniał właścicieli. Wiadomo, że na początku XIX w. zakupiła go rodzina Levi. Po pierwszej wojnie światowej mieszkał tam inżynier Gino Vittorio Ravà, budowniczy, który zbudował most Scalzi. W okresie II Wojny Światowej mieszkał w nim poeta i twórca ruchu futurystycznego Filippo Tommaso Marinetti.
Palazzo Civran to żółty wybudowana w 1701 r. rezydencja w stylu neoklasycznym przez architekta Giorgio Massari na miejscu wcześniej istniejącego tu gotyckiego pałacu z XIV w. Pałac był własnością rodziny Civran do początku XIX w. i wiadomo, że jeszcze w 1797 r należał do Senatora Piero Civran i jego brata Vicenzo. Później był własnością Isacco Pesaro Maurogonato, ministra Daniele Manina. Obecnie mieści się w nim siedziba ulubionej przez Włochów instytucji - policji finansowej Guardia di Finanza.
Obok biały budynek to Palazzo Perducci. Należał on do rodziny Perducci, która pochodziła z Lucca i zajmowała się przetwarzaniem jedwabiu. Obywatelami Wenecji Perducci zostali w 1361 r.
Obok Palazzo Perducci znajduje się znacznie większy Palazzo Ruzzini. Do 1830 r. na działce tej znajdował się Fontego dei Persiani, który popadł w ruinę i zastąpiony został obecnym budynkiem w stylu neorenesansowym. Przy okazji należy cofnąć się nieco wcześniej i zadać sobie pytanie co łączyło Wenecję z Persją. Odpowiedź prosta - wspólny wróg Turcja. Wenecja wspierała Persję w wojnie lat 1470-74 i wspierała perskie próby doprowadzenia do podziału imperium osmańskiego. Rozwijano też stosunki handlowe. I tak na przełomie XIV i XV w. Republika stała się pierwszym importerem dywanów orientalnych we Włoszech. Relacje handlowe wymagały, aby kupcy perscy mieli swoją bazę w mieście. Patrycjuszowska rodzina Ruzzini, wywodząca się z Konstantynopola i przybyła do Wenecji około 1100 r. wydzierżawiła persom działkę na której powstały ich magazyny - Fontego dei Persiani. Obiekt prawdopodobnie został zniszczony w wielkim pożarze miasta w 1506 r.
Podczas gdy lewy brzeg kanału zdominowany jest na tym odcinku przez pałace na brzegu prawym znajdują się dwa potężne kompleksy budynków zwanych Fabbriche Nuove i Fabbriche Vecchie. Oba budynki nie mają nic wspólnego z naszym pojęciem fabryki. Rialto było handlowym centrum Wenecji i potrzebne były urzędy, które handel ten mogłyby nadzorować. Fabbriche Nuove wzniesiono w latach 1553-1555 według projektu Jacopo Sansovino by umieścić e nich administrację i sąd gospodarczy. Obecnie nadal mieści się tu Corte d'Assise - jest to sąd posiadający jurysdykcję do prowadzenia procesów za wszelkie, w tym najcięższe przestępstwa zagrożone karą do 24 lat więzienia lub nawet karą dożywocia.
Fabbriche Vecchie to z kolei budynek urzędów kontrolujących ruch na kanałach i zaopatrzenie miasta wybudowany w latach 1520 - 1522 według projektu Antonio Abbondiego zwanego Lo Scarpagnino na miejscu wcześniejszego obiektu, który spłonął w pożarze w 1514 r. W portyku budynku znajduje się figura zgarbionego mężczyzny nazywana "Garbusem z Rialto" wspierająca "Kolumnę Ogłoszeń" z której odczytywano edykty, opinie i wyroki. Dziś budynek mieści urzędy Sądu. A wieczorem pod arkadami kwitnie życie towarzyskie w restauracyjkach i barach wokół Campo Erberia - dawnego targu warzyw i owoców
Palazzo dei Camerlenghi a Rialto to ostatni przed Mostem Rialto budynek na prawym brzegu kanału. Budynek ten powstał na planie pięcioboku po pożarze z 1514 r zastępując wcześniejsze znajdujące się w tym miejscu obiekty loży kupieckiej. Wzniesiono go w latach 1525 to 1528 według projektu architekta Guglielmo Bergamasco (znanego również jako Guglielmo dei Grigi). W projekcie tym widać mocny wpływ innych słynnych twórców - Mauro Codussi oraz Pietro Lombardo. Pięciokątny plan podstawy wymusiła krzywizna kanału natomiast funkcje pięter przeznaczenie budynku. Najwyższe piętro zajmowały biura instytucji wymiaru sprawiedliwości. Piętro środkowe mieściło sądy o różnym charakterze natomiast parter budynku służył jako więzienie dla niewypłacalnych dłużników, o czym świadczy toponim „Fondamenta de la preson”. Umieszczenie więzienia w tak ruchliwym punkcie miasta miało uzasadnienie psychologiczne - "patrzcie, co was czeka, gdy złamiecie prawo". Głównym sądem, który miał siedzibę w tym pałacu, był sąd odpowiedzialny na sprawy finansów państwa. Jego sędziów nazywano „Camerlenghi” co dało później nazwę budynkowi. Nie byli to jedyni sędziowie sprawujący urząd w tym budynku. System sądów Wenecji był mocno rozbudowany i swoje miejsce pracy mieli tu także „Governatori alle Entrade”, „Cinque Savi alla Mercanzia”, „Consoli” i „Sopraconsoli” . Dziś mieści się tutaj wenecka delegatura włoskiego odpowiednika naszego NIK.
Natomiast ostatnim budynkiem na lewym brzegu kanału przed mostem Rialto jest obiekt zwany Fondaco dei Tedeschi. Pierwszy budynek w tym miejscu powstał w 1228 r ale i on nie ostał się w pożarze 1514 r. Nowy obiekt wzniesiono w latach 1505-1508. Renesansowy obiekt zaprojektowano w sposób bardzo funkcjonalny z centralnym dziedzińcem otoczonym czterema skrzydłami o czterech kondygnacjach, z bezpośrednim dostępem do kanału. Parter zajmowały składy i sklepy, magazyny i targ natomiast wyżej mieściły się biura i mieszkania w liczbie około 150. Ponieważ Wenecja pełniła funkcję punktu tranzytowego między krajami orientu a Europą w budynku tym powstało getto kupców niemieckich od których Republika Wenecka pobierała cła i prowizję za tranzyt. I tak funkcjonował ten obiekt do czasów okupacji francuskiej. Po okresie przejściowym budynek zajęła włoska poczta i główny urząd pocztowy Wenecji mieścił się tam do roku 2008 kiedy to odkupiła go Grupa Benetton. Zlecenia na dostosowanie budynku do potrzeb nowego właściciela otrzymał holenderski architekt Rem Koolhaas. Za pozwolenie na modernizację budynku Grupa Benetton zasiliła kasę miejską drobna kwotą 6 milionów euro. Warto pamiętać, że w czasach świetności elewację budynku zdobiły freski autorstwa Giorgione i Tycjana, których zachowane fragmenty znajdują się obecnie w Ca' d'Oro. Natomiast wnętrza zdobiły prace Paolo Veronese, Tycjana i Jacopo Tintoretto, które również uległy w większości poważnym zniszczeniom...
No i tak przepłynęliśmy już pod mostem Rialto... Ale o moście i kolejnym odcinku Canal Grande napiszę w kolejnym wpisie...
Chętnych do obejrzenia Canal Grande z pokładu vaporetto zapraszam na załączony poniżej film...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz