środa, 19 lutego 2020

Oranżeria Tuileries i...

Na prawym brzegu Sekwany udajemy się do dawnej oranżerii, jednej z niewielu pozostałości po Pałacu Tuileries spalonym przez broniących się uczestników Komuny Paryskiej 23 maja 1871 r.

W 1953 r wybudowano na polecenie Napoleona III oranżerię według projektu architekta  Firmin Bourgeois aby przechowywać przez zimę drzewka cytrusowe rozstawiane na lato w ogrodach Tuileries. Po pożarze, który zniszczył pałac w 1871 r oranżeria przeszła na własność państwa. Do 1921 r była wykorzystywana do organizacji imprez publicznych kiedy to Oranżeria i leżący po przeciwnej stronie parku budynek Jeu de Paume przekazano na organizację wystaw prac żyjących artystów. W 1922 r  Claude Monet ukończył tworzenie Lilii Wodnych i zostały one wystawione w Oranżerii. Wnętrze dla ekspozycji przygotował architekt Camille Lefevre we współpracy z Monetem.  Muzeum otwarto 17 maja 1927 jako Musée Claude Monet. W 1930 r muzeum połączono z Luwrem. Wykorzystywano ją na wystawy impresjonistów oraz przedstawicieli współczesnego malarstwa francuskiego. Kolekcje Jean Walter oraz Paula Guillaume zakupiono odpowiednio w latach 1959 i 1963. Sprzedała je Domenica Walter, która była wdową po obu tych kolekcjonerach. I tak po kolejnych przebudowach galerii i najpierw uniezależnieniu Muzeum Oranżerii, a później jego administracyjnym połączeniu z Musée d’Orsay Oranżeria stała się miejscem prezentacji jednej z najlepszych kolekcji malarstwa artystów przełomu XIX i XX w.



Na parterze, w naturalnym oświetleniu zmieniającym się odpowiednio do pory dnia, prezentowane są Lilie Wodne Claude Moneta ukończone w 1922 r będące najbardziej znaną pracą tego "ojca francuskiego impresjonizmu".










Kolekcje zakupione od Domenici Walter prezentowane są w salach w podziemiach galerii. Nie będę opisywał każdego obrazu, tym bardziej, że na zdjęciach widoczne są tabliczki muzealne z nazwiskiem twórcy i tytułem dzieła. Wspomnę tylko, że reprezentowani są tu twórcy o najbardziej znanych nazwiskach z tego okresu jak Paul Cézanne, Henri Matisse, Amedeo Modigliani, Pablo Picasso, Pierre-Auguste Renoir, Henri Rousseau, Alfred Sisley, Chaim Soutine, Maurice Utrillo i wielu innych...
Na początek więc pięć razy Renoir a następnie Monet i Gauguin...








Dalej Cezanne razy dwa i Picasso razy pięć, od wczesnego okresu do prac bardziej kubistycznych...








Kolejne obrazy stworzył Henri Matisse...





Andre Derain razy dwa, Amadeo Modigliani też razy dwa oraz seria dzieł Mauricea Utrillo...








No i na koniec obrazy Chaima Soutine...




Przyznam, że obrazy prezentowane w Oranżerii zrobiły na nas ogromne wrażenie. Ale trzeba iść dalej i korzystać z całkiem ładnego popołudnia. Opuszczamy Oranżerię przez jej nowe skrzydło...


No i jesteśmy w ogrodach Tuileries i przy ładnym słońcu możemy zerknąć jeszcze raz na Obelisk Luksorski na Placu Zgody...


Paryżanie mają chyba jakiś sentyment do starych karuzel. Spotkaliśmy je tu w ogrodach Tuileries, Pod Montmartre, przy Trocadero i jeszcze w kilku miejscach...



Przez boczną bramę ogrodów rzuciliśmy okiem na osłoniętą na czas remontu Kolumnę na Place Vendôme...


Nad ogrodami dostrzegliśmy dachy Luwru...



... oraz Musée d'Orsay na lewym brzegu Sekwany...


Minęliśmy pomnik upamiętniający męża stanu, republikanina i zwolennika ekspansji kolonialnej o nazwisku Jules François Camille Ferry...


Wśród licznych rzeźb naszą uwagę zwrócił "Powrót z Polowania", której autorem jest Antonin Carles.


I tak doczłapaliśmy się do złotego pomnika Joanny d'Arc na  Place des Pyramides. Ten złocony posąg niezbyt pokaźnej wielkości (400 cm wysokości) wykonał by Emmanuel Frémiet. Stanął on w swoim obecnym miejscu w 1874 r. Modelką do postaci Joanny była  Aimée Girod z wioski Domrémy, z której pochodziła też Joanna d'Arc. Obecnie pomnik ten stał się symbolem Frontu Narodowego i każdego roku 1 maja odbywa się tu demonstracja tego nacjonalistycznego ugrupowania.



W mijanych kamienicach podziwiamy pięknie kute balustrady balkonowe.



Dalej dochodzimy do budynku Palais-Royal od strony Rue Saint-Honoré. Pałac Królewski był tylko z nazwy gdyż królowie Francji mieszkali tam jedynie przez krótkie okresy czasu - Ludwik XIV gdy nie był jeszcze pełnoletni oraz Ludwik Filip w oczekiwaniu na zakończenie remontu Tuileries. Pałac powstał po 1624 r dla kardynała Richelieu, który z kolei przekazał go testamentem Ludwikowi XIII. Po śmierci Ludwika w pałacu zamieszkała wdowa po nim, Anna Austriaczka z synami oraz kardynał Mazarin. Następnie, od roku 1649 w pałacu mieszkały wypędzone z Anglii żona i córka obalonego króla Karola I - Henrietta Maria oraz Henrietta Anne Stuart. A że Henrietta Anne poślubiła Filipa, Księcia Orleanu rezydencja stała się główną rezydencją rodziny Orleańskiej. Po roku 1786 pałac obudowany został najpierw straganami, a następnie stał się można powiedzieć luksusową galerią handlową. I tak na wspólnym terenie pomieszkiwali przedstawiciele arystokracji, a jednocześnie toczył się handel. Pałac został poważnie zniszczony w czasie Komuny Paryskiej, a w 1875 r odbudowano go z przeznaczeniem na najwyższe urzędy państwowe. Obecnie mieści się tu Rada Stanu, Rada Konstytucyjna oraz Ministerstwo Kultury. 





Podążając dalej wzdłuż Luwru natknęliśmy się na pomnik Gasparda de Coligny z Châtillon dłuta Gustave Crauck'a  przy absydzie Protestanckiej Świątyni l'Oratoire du Louvre wystawiony tu w 1889 r. Kim był Coligny, że zasłużył sobie na taki pomnik? Był admirałem, hugenotą i doradcą króla Karola IX. Jako protestant utrzymywał kontakty z Calvinem Stał na czele partii Hugenotów. 22 sierpnia 1572 został postrzelony przez człowieka o nazwisku Maurevert w nieudanym zamachu, w którym stracił jedynie palec prawej ręki oraz miał pogruchotany lewy łokieć. Katolicy obawiali się odwetu za zamach na niego. Dwa dni później 24 sierpnia 1572, w Noc Świętego Bartłomieja,  grupa napastników, której przewodził Henryk Książę Guise, lider Ligi Katolickiej, napadła go we własnym mieszkaniu, przebiła mu pierś szpadą i wyrzuciła przez okno. Nigdy nie doliczono się rzeczywistej liczby ofiar pogromu protestantów, a szacunki wahają się do około 10,000 do 70,000 ofiar na terenie całej Francji.


I tak oto znaleźliśmy się przy wschodniej fasadzie Luwru zwanej Kolumnadą Perrault.  Kolumnada powstała w latach 1667 - 1674. Projekt obejmujący centralny portyk, dwa krańcowe pawilony oraz łączącą je kolumnadę podwójnych gigantycznych kolumn z kapitelami w stylu korynckim opracowała Rada Trzech, w której skład wchodzili Louis Le Vau, Charles Le Brun oraz Claude Perrault. Projekt ten wygrał z projektem przedstawionym przez Berniniego i uważany jest za najczystszy przykład francuskiego stylu klasycznego.




Między drzewami po przeciwnej stronie ulicy stoi wzruszający pomnik upamiętniający 11000 dzieci deportowanych z Francji w latach 1942-1944.


Kościół Saint-Germain-l'Auxerrois stanowił kościół parafialny królów Francji. Pierwszą kaplice w tym miejscu według średniowiecznych kronikarzy założył Childebert w 552 r. Pierwszy większy kościół na jej miejscu powstał już w VII w. lecz został zniszczony podczas oblężenia Paryża przez Wikingów w latach 885 - 886. Odbudowano go w XI w. pod rządami Roberta II Pobożnego. Najstarszą częścią kościoła jest romańska wieża, która pochodzi z XII w. W XIII wieku wybudowano portal zachodni, chór i kaplicę Matki Boskiej. Obecny gmach powstał głównie w XV w. W architekturze kościoła widać trzy style - romański, gotycki i renesansowy. Kościół kojarzy się z tragicznym epizodem Nocy Świętego Bartłomieja 23 na 24 sierpnia 1572 r. To dzwony tego kościoła w tym istniejący do dziś o nazwie "Marie" dały sygnał do ataku katolików na protestantów. W tym kościele bierze ślub Molière 20 lutego 1662 r. Tutaj także Danton, wówczas młody prawnik, 14 czerwca 1787 r poślubił Antoinette-Gabrielle Charpentier, córkę właściciela pobliskiej kawiarni du Parnasse. Za czasów Rewolucji kościół został opróżniony i przekształcony w sklep paszowy, drukarnię, posterunek policji a w końcu fabrykę saletry. Kościołem katolickim budynek został ponownie 13 maja 1837 r. Za czasów Drugiego Cesarstwa w latach 1858 - 1863 obok kościoła wybudowano budynek przeznaczony na ratusz pierwszej dzielnicy o fasadzie identycznej jak kościół, a oba budynki połączono neogotycką wieżą. I na pierwszy rzut oka trudno odróżnić kościół od ratusza...   


To właśnie neogotycka wieża stanowiąca łącznik kościoła z ratuszem...


A to budynek ratusza...



Wejście do kościoła w formie wysuniętego ganku pochodzi z czasów gotyku. Zbudowano je w latach 1435 - 1439 według projektu Jeana Gaussel. 


Oryginalny tympanon przedstawiający Sąd Ostateczny został zniszczony całkowicie w XVIII w. Wejście na dwoje drzwi rozdziela pochodząca z XIX w figura Matki Boskiej z Dzieciątkiem.


Pozostałe figury portalu są oryginalne i pochodzą z XV w. Po lewej przedstawiono Królową Ultrogothe, króla Childebert I (według innej interpretacji są to Król Robert i królowa Konstancja) oraz Świętego Wincentego...


... postacie po prawej to  Św. Germain, Św. Genowefa i anioł. 


Wnętrze kościoła jest podzielone na nawę główną i po dwie nawy boczne po bokach. Widoczna po prawej stronie ambona została zaprojektowana przez Le Bruna i pochodzi z 1684 r.



W czwartym przęśle nawy znajduje się ławka honorowa nakryta baldachimem  przeznaczona dla Ludwika XIV i rodziny królewskiej, która została wyrzeźbiona przez Merciera w latach 1682 - 1684 według rysunków Perraulta i Le Bruna.



Lewy, południowy transept z rozetą i witrażem Św Germain.


Jednym z najcenniejszych obiektów w kościele jest tryptyk maryjny szkoły francuskiej, który powstał w okresie między 1510 a 1530 r. Podczas Rewolucji ołtarz został skonfiskowany lecz parafia odkupiła go w 1831 r. Skrzydła tryptyku są malowane, natomiast centralna kaseta jest rzeźbiona w drewnie i polichromowana. Poziom górny przedstawia Grzech Pierworodny, natomiast dolny historię Maryi. Niestety, dla ochrony tryptyk znajduje się za szybą dającą potężny odblask...



Kaplica pod wezwaniem Dobrej Śmierci była wcześniej kaplicą Najświętszego Sakramentu. Po lewej stronie Matka Boska Miłosierna autorstwa Bonnardela (marmur, 1859). A na witrażu nad nią Św. Tobiasz popularny w średniowieczu patron  grabarzy i święty od pochówku...


Wyposażona w piękne witraże kaplica grobowa została ufundowana w 1505 przez bogatego kupca Jehana Tronsona. Witraże, podpisane przez Étienne Thevenot (1840), są inspirowane oknami Sainte-Chapelle.  


W Kaplicy Świętych Patronów znajduje się grobowiec rodziny markiza de Rostainga z 1659 r., który jest dziełem Philippe'a de Buyster. Przedstawia klęczących Karola i Tristana, Markizów de Rostainga. Neogotycki ołtarz przedstawia w centrum Trójcę Świętą oraz Świętych Wincentego i Germaina. 


W kaplicach kościoła jest jeszcze wiele ciekawych obiektów ale ze względu na panujący w nich półmrok trudno uwiecznić je bez specjalnego oświetlenia.


A na koniec jeszcze wspaniale organy przeniesione do tego kościoła w lipcu 1791 roku z Sainte-Chapelle, gdzie zostały zbudowane dwadzieścia lat wcześniej przez François-Henri Clicquot, w oparciu o statyw zaprojektowany przez Pierre-Noëla Rousset.



Opuszczamy kościół Saint-Germain-l'Auxerrois , ostatni raz spoglądamy na Kolumnadę Luwru i idziemy dalej brzegiem Sekwany.


Mijamy potężne przęsła mostu Pont Neuf...


... podziwiamy z daleka kompleks zajmowany przez instytucje wymiaru sprawiedliwości...



... a wśród nich gmach Sądu Apelacyjnego ...



...Trybunał Kasacyjny i Conciergerie...


Na Place du Châtelet, pomiędzy dwoma teatrami - Théâtre du Châtelet oraz Théâtre de la Ville, stoi Fontanna Zwycięstwa lub inaczej Fontanna du Palmier. Podstawowym zadaniem fontann, których 15 zlecił zbudować Napoleon w roku 1806 było zaopatrzenie mieszkańców w wodę. Tę fontannę ukończono w roku 1808 i przylgnęła do niej nazwa "palmowa" ze względu na dekorację liśćmi palmowymi na szczycie nawiązującymi do kampanii egipskiej Napoleona. Kolejne poziomy walców z brązy upamiętniają  zwycięstwa podczas oblężenia Gdańska (1807), Bitwę pod Ulm (1805), Bitwę pod Marengo (1800), Bitwę pod Piramidami (1798) oraz Bitwę pod Lodi (1796). Szczyt kolumny zdobi Bogini Zwycięstwa trzymająca w rękach wieńce laurowe. Autorem tej pozłacanej rzeźby z brązu jest Louis-Simon Boizot. U podstawy kolumnę otaczają postacie reprezentujące Czujność, Sprawiedliwość, Siłę oraz Ostrożność również autorstwa Boizota. Poniżej fontannę zdobi Cesarski Orzeł. Sfinksy u podstawy, których autorem jest  Henri Alfred Jacquemart dodano w 1858 r.
   

Théâtre de la Ville (czyli po prostu Teatr Miejski) to jeden z dwóch teatrów zbudowanych w XIX w. przez Barona Haussmanna przy Place du Châtelet. Zaprojektował go architekt Gabriel Davioud. Teatr pełnił rolę teatru operowego jako Théâtre Lyrique, później Théâtre Historique i Théâtre des Nations aż wreszcie Opera Comique, w 1899 r zmienił nazwę na Théâtre Sarah-Bernhardt od nazwiska sławnej aktorki i reżysera Sarah Bernhardt, która pełniła rolę producenta od tego roku przez prawie 20 lat. Po jej śmierci pracę kontynuował jej syn do 1928 r. Nazwę zachowano aż do okupacji podczas II Wojny Światowej kiedy ze względu na żydowskie pochodzenie Sary Bernhard nazwa ta stała się nieakceptowalna. Nową nazwą była Théâtre de la Cité. Nazwę Théâtre de la Ville stosuje się od 1968. Obecnie jest to jedna z najbardziej znanych na świecie scen tańca nowoczesnego. 


I znów po drugiej stronie Sekwany gmach Sądu Gospodarczego...


... i widok na ogromny kompleks najstarszego szpitala w Paryżu - Hôtel-Dieu ufundowany przez Świętego Landry w 651 r. Tak, to nie pomyłka, w 651 r naszej ery... I działa do tej pory oczywiście po licznych przekształceniach przez wieki. Obecne budynki powstały w większości podczas odbudowy obiektu po pożarze w 1772 r., co miało miejsce w roku 1877. Do roku 1908 r główny personel szpitala stanowiły siostry ze Zgromadzenia Sióstr Świętego Augustyna czyli popularnie Augustianki. Od tego roku szpital jest, jak wszystkie szpitale państwowe we Francji instytucją całkowicie świecką. Hôtel-Dieu jest obecnie jedynym szpitalem ratunkowym dla 9 centralnych dzielnic Paryża... W szczytowym okresie dysponował aż 1200 łóżkami...



Między budynkami pojawiła się Wieża Św. Jakuba...


No i wreszcie dotarliśmy do naszego celu na ten spacer - Hôtel de Ville czyli paryskiego Ratusza. Już w 1533 r, Król Franciszek I podjął decyzję, że Paryżowi należy się ratusz z prawdziwego zdarzenia. Do opracowania projektu zatrudniono dwóch architektów - Włoch  Dominique de Cortone, znany jako Boccador i Francuz Pierre Chambiges mieli opracować projekt budowli na miarę czasów oczywiście w stylu renesansowym. Realizację projektu ukończono w 1628 r za panowania Ludwika XIII. Budynek przetrwał bez zmian do roku 1835, kiedy to powiększono go o dwa skrzydła. Podczas Komuny Paryskiej budynek został podpalony i spłonął niemal doszczętnie, a wraz z nim większość archiwów miasta Paryża.  Odbudowa po zniszczeniach zajęła 19 lat i trwała od  1873 do 1892 r. Zachowując renesansową skorupę zewnętrzną stworzono nowoczesne wnętrza w stylu lat 1880-tych. 


Plac przed ratuszem jest popularnym miejscem spotkań paryżan gdzie zadbano też o ich komfort...







Przed głównym wejściem ustawiono dwie rzeźby alegoryczne - Sztuki, autorstwa Laurenta Marqueste, oraz Nauki autorstwa Julesa Blanchard.






Pięknie tu, aż miło spocząć i odpocząć w pięknym otoczeniu, ale czas pogania... A że nasze nogi zostały mocno nadwyrężone w ostatnim czasie wskakujemy do paryskiego metra by udać się na nasze ulubione Montmartre...


Paryskie metro to obecnie 214 km głównie podziemnych tras oferujących dogodny dojazd do większości miejsc w centrum miasta dzięki jego 16 liniom.  




My jedziemy do stacji Barbès – Rochechouart zaledwie kilkaset metrów od naszego hotelu.


Pozbywszy się zbędnego balastu idziemy na ostatni spacer na Montmartre i oczywiście specjalną kolację na pożegnanie z Paryżem...

















Już wcześniej Mały określił, że dziś kolację spożyjemy w restauracji La Cremailere 1900 korzystając z bardzo odpowiadającej mu oferty na 6 świeżych ostryg i kieliszek wina za całe ... €12.



I otrzymałem tutaj lekcję postępowania z ostrygami, by jak najobficiej cieszyć się ich smakiem...



Mój wybór natomiast był znacznie bardziej prozaiczny - domowe lasagne 







A wybrana przez Małego restauracja jest jednym z historycznych, wręcz kultowych miejsc przy Place du Tertre. Wnętrze urządzono w 1900 roku. Ozdobiono je obrazami w stylu Belle Epoque.  







No i cóż, pobyt dobiegł końca. Jeszcze tylko noc, przejazd na lotnisko i powrót do krajowej rzeczywistości... Ale tyle jeszcze zostało do zobaczenia, że postaramy się tu wrócić...




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz